Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Artykuły

Tom 58 Nr 5 (2025): Prawo i Więź nr 5 (58) 2025

W sprawie błędów we wdrażaniu w procesie wykładni założenia o domyślnych zaprzeczeniach znamion modyfikujących w opisach typów podstawowych czynu zabronionego

DOI:
https://doi.org/10.36128/zw5b5e74
Przesłane
29 sierpnia 2025
Opublikowane
18-11-2025

Abstrakt

When the legislator wishes to provide a milder or stricter criminal liability for a special subcategory of a certain category of punishable acts than for the rest of these acts, in addition to the basic type of a given offence (e.g. murder), the legislator will introduce a special (modified) type of the same offence, which corresponds to this subcategory (e.g. euthanasia). In comparison to the statutory description of the basic type of the offence, a statutory description of a special type of the offence contains an extra feature, which differentiates a given subcategory of acts from the rest of the category (a so-called modifying feature). Certain academics specializing in Polish criminal law, citing Władysław Wolter, adopt an inaccurate assumption, pursuant to which, as a result of introducing a special type of an offence, the statutory description of the basic type of this offence is automatically, by reason of logic, implicitly extended by the negation of the modifying feature. An inevitable consequence of this assumption, which is overlooked by its proponents, constitutes an unjustified narrowing of the scope of criminalization. The author argues that an even further narrowing of the scope of criminalization is led by significant errors, often made by followers of the assumption of implied negations of modifying features in the statutory descriptions of basic types of offences when implementing this assumption in the process of interpreting the criminal law provisions defining basic and special types of offences. He distinguishes and then discusses in detail three types of such errors and their consequences.

Bibliografia

  1. Buchała, Kazimierz i Andrzej Zoll. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. t. I. Kraków: Zakamycze, 1998.
    Pokaż w Google Scholar
  2. Buchała, Kazimierz, Zbigniew Ćwiąkalski, Maria Szewczyk i Andrzej Zoll. Komentarz do kodeksu karnego. Część ogólna. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1994.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Giezek, Jacek. “Błąd co do znamion modyfikujących typ czynu zabronionego.” W Okoliczności wyłączające winę, red. Jarosław Majewski, 41 – 67. Toruń: TNOiK, 2010.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. Jacek Giezek. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. t. I: Komentarz do art. 1–52, red. Włodzimierz Wróbel i Andrzej Zoll. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2016.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Kodeks karny. Komentarz, red. Ryszard A. Stefański. Warszawa: C.H. Beck, 2025.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Majewski, Jarosław. “O funkcji art. 28 § 2 k.k. oraz zakresie zastosowania tego przepisu” (w opracowaniu).
    Pokaż w Google Scholar
  8. Majewski, Jarosław. “O konsekwencjach błędu co do desygnatu tzw. znamienia modyfikującego (aspekt teoretycznoprawny).” W Zmodyfikowane typy przestępstw w teorii i praktyce sądowej, red. Jacek Giezek i Joanna Brzezińska, 59 – 84. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Majewski, Jarosław. “O (rzekomych) dorozumianych zaprzeczeniach znamion modyfikujących w opisach typów podstawowych czynu zabronionego.” Państwo i Prawo, nr 3 (2023): 3 – 20.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Pohl, Łukasz. Błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego w polskim prawie karnym (zagadnienia ogólne). Poznań: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Ars boni et aequi, 2013.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Pohl, Łukasz. “O usytuowaniu zgody dysponenta dobrem na jego naruszenie w strukturze przestępstwa i jego konsekwencjach na gruncie problematyki błędu w polskim prawie karnym.” W Zgoda pokrzywdzonego, red. Robert Zawłocki, 71 – 80. Warszawa: C.H. Beck, 2012.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Wolter, Władysław. Funkcja błędu w prawie karnym. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1965.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Wolter, Władysław. Nauka o przestępstwie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Wolter, Władysław. Reguły wyłączania wielości ocen w prawie karnym. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Zoll, Andrzej. “Regulacja błędu w projekcie kodeksu karnego.” W Problemy nauk penalnych. Prace ofiarowane Pani Profesor Oktawii Górniok, red. Leon Tyszkiewicz, 242 – 250. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1996.
    Pokaż w Google Scholar
  16. Zoll, Andrzej. “Zbieg przepisów ustawy w polskim prawie karnym.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, t. LX, 2 (2013): 281 – 295.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.