logo czasopisma

Articles

No. 4 (2024): Law & Social Bonds Nr 4 (51) 2024

Intencjonalizm a tradycyjna koncepcja wykładni Eugeniusza Waśkowskiego (analiza porównawcza): Intentionalism and Eugeniusz Waśkowski's concept of interpretation of law (comparative analysis)

Submitted
9 December 2023
Published
27-09-2024

Abstract

The paper deals with the theory of legal interpretation. The main problem of this field of jurisprudence is the perception of the purpose of the interpretative process (ontological dimension) and the desired methodology for determining the meaning of a legal text (application dimension). The author's aim is to establish the parallel elements of contemporary intentionalism (represented by Stanley Fish, Lawrence Alaxander, Jeffrey Goldsworthy, Richard Ekins and Zygmunt Tobor) and the traditional concept of Eugeniusz Waśkowski's interpretation. It turns out that both currents equate the determination of the meaning of the text with the determination of the intention of the legislator. Thus, they fit into the communicative perception of the law.

References

  1. Akińcza Jerzy, „Zawezwanie do próby ugodowej. Brak skutku przedawnienia” Studia Iuridica, nr 70 (2017): 39-48.
    View in Google Scholar
  2. Barak Aharon, Purposive interpretation in Law. Princeton: Princeton University Press, 2005.
    View in Google Scholar
  3. Baude Wiliam, Stephen Sachs, „The Law of Interpretation” Harvard Law Review, 4 (2017): 1115-1116.
    View in Google Scholar
  4. Bielska-Brodziak Agnieszka, Śladami prawodawcy faktycznego. Materiały legislacyjne jako narzędzie wykładni prawa. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    View in Google Scholar
  5. Blackstone Wiliam, Commentaries on Laws of England, ks. 1, wyd. 3. Oxford: Clarendon Press, 1768.
    View in Google Scholar
  6. Boike Paweł, „O różnym pojmowaniu intencji prawodawcy w dyskursie anglosaskim. Analiza poglądów Stanley’a Fisha, Larry’ego Alexandra, Jeffrey’a Goldsworthy, Richarda Ekinsa oraz Victorii Nourse” Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej, 4 (2023): 15-31.
    View in Google Scholar
  7. Brzeziński Bogusław, „Intencjonalizm jako koncepcja wykładni prawa i jego krytyka w Stanach Zjednoczonych Ameryki”, [w:] W kręgu prawa podatkowego i finansów publicznych Księga dedykowana profesorowi Cezaremu Kosikowskiemu, red. Henryk Dzwonkowski. 57-66. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2005.
    View in Google Scholar
  8. Drakeman Donald, The Hollow Core of Constitutional Theory. Why We Need the Framers. Cambridge: Cambridge University Press, 2020.
    View in Google Scholar
  9. Ekins Richard, The Nature of Legislative Intent. Oxford: Oxford University Press, 2012.
    View in Google Scholar
  10. Fish Stanley, „Intention Is all There Is. A Critical Analysis of Aharon Barak’s Purposive Interpretation in Law” Cardozo Law Review, nr 29 (2008): 1109-1146.
    View in Google Scholar
  11. Fish Stanley, „Praca w łańcuchu. Interpretacja w prawie i w literaturze”, [w:] Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane, red. Andrzej Szachaj, wyd. 2. Strony. Kraków: Universitas 2008.
    View in Google Scholar
  12. Fish Stanley, „Stanowisko tekstualne nie istnieje” ER(R)GO. Teoria–Literatura–Kultura, 1 (2006): 103-123.
    View in Google Scholar
  13. Gizbert-Studnicki, Tomasz i Francesca Poggi, „The Communication Theory as a Phantom”, [w:] Interpretivism and the Limits of Law, ed. Tomasz Gizbert-Studnicki, Francesca Poggi, Izabela Skoczeń. 60-75. Cheltenham Glos -Northampton, Edward Elgar, 2022.
    View in Google Scholar
  14. Goldsworthy Jeffrey, „Moderate versus Strong Intentionalism. Knapp and Michaels Revisited” San Diego Law Review, nr 42 (2005): 669-683.
    View in Google Scholar
  15. Goldsworthy Jeffrey, „Subjective versus Objective Intentionalism in Legal Interpretation”, [w:] Moral Puzzles and Legal Perplexities. Essays in the Influence of Larry Alexander. red. Heidi Hurd. 170-188. Cambridge: Cambridge University Press, 2018.
    View in Google Scholar
  16. Goldsworthy Jeffrey, „The Meaning and Interpretation of Statutes in Anglo-American Legal Systems”, [w:] Interpretivism and the Limits of Law, ed. Tomasz Gizbert-Studnicki, Francesca Poggi, Izabela Skoczeń. 43-59. Cheltenham Glos -Northampton, Edward Elgar, 2022.
    View in Google Scholar
  17. Greenberg Mark, „Legal Interpretation”, [w:] The Stanford Encyclopedia of Philosophy, red. Edward Zalta. Fall 2021 Edition. https://plato.stanford.edu/archives/fall2021/entries/legalinterpretation/.
    View in Google Scholar
  18. Konca Paulina, Prawo interpretacyjne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2022.
    View in Google Scholar
  19. Kotowski Artur, „Tradycyjna teoria wykładni prawa Eugeniusza Waśkowskiego i jej znaczenie dla rozwoju polskiej egzegezy prawniczej” Przegląd Prawa Publicznego, 9 (2015): 9-34.
    View in Google Scholar
  20. Lawrence Alexander, „Connecting the Rule of Recognition and Intentionalist Interpretation. An Essay in Honor of Richard Kay” Connecticut Law Review, No. 52 (2021).
    View in Google Scholar
  21. Lawrence Alexandrer, „Originalism, the Why and the What” Fordham Law Review, 2 (2013): 539-544.
    View in Google Scholar
  22. Matczak Marcin, Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnianie świata możliwego. Warszawa: Scholar, 2019.
    View in Google Scholar
  23. Matczak Marcin, Suma iniuria. O błędzie formalizmu w stosowaniu prawa. Warszawa: Scholar, 2007.
    View in Google Scholar
  24. Morawski Lech, Zasady wykładni prawa. wyd. 2. Toruń: TNOiK Dom Organizatora, 2010.
    View in Google Scholar
  25. Pietrzykowski Kazimierz, „Teoria wykładni prawa cywilnego według Eugeniusza Waśkowskiego” Studia Iuridica, 70 (2017): 179-190.
    View in Google Scholar
  26. Redzik Adam, „Eugeniusz Waśkowski (1866-1942). W siedemdziesięciolecie śmierci wybitnego uczonego i adwokata” Palestra, 9-10 (2012): 255-267.
    View in Google Scholar
  27. Skoczeń Izabela, „Introduction to Interpretativism and Limits of Law”, [w:] Interpretivism and the Limits of Law, ed. Tomasz Gizbert-Studnicki, Francesca Poggi, Izabela Skoczeń. 1-10. Cheltenham: Edward Elgar, 2022.
    View in Google Scholar
  28. Stelmach Jerzy, Współczesna filozofia interpretacji prawniczej. Kraków: Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1995.
    View in Google Scholar
  29. Tarkowski Mikołaj, „Eugeniusz Waśkowski i jego wybrane poglądy na temat kwestii kodyfikacji prawa w Europie oraz Polsce w XIX i XX wieku (do 1939 roku)” Prawo i Więź, 4 (2022): 602-621.
    View in Google Scholar
  30. Tobor Zygmunt, Konrad Kobyliński, „Dialogiczna koncepcja interpretacji prawa” Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej, 2 (2020): 35-48.
    View in Google Scholar
  31. Tobor Zygmunt, W poszukiwaniu intencji prawodawcy. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
    View in Google Scholar
  32. Waśkowski Eugeniusz, Teorja wykładni prawa cywilnego. Metodologja dogmatyki cywilistycznej w zarysie. Warszawa: Drukarnia Rolnicza, 1936.
    View in Google Scholar
  33. Wielki Słownik Języka Polskiego. https://wsjp.pl/haslo/podglad/34253/koncepcja.
    View in Google Scholar
  34. Zielińki Maciej, Olgierd Bogucki, Agnieszka Choduń, Stanisław Czepita, Beata Kanarek, Andrzej Municzewski, „Zintegrowanie polskich koncepcji wykładni prawa” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 4 (2009): 23-39.
    View in Google Scholar
  35. Zieliński Maciej, Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, wyd. 7. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    View in Google Scholar
  36. Zirk-Sadowski Marek, Wprowadzenie do filozofii prawa. wyd. 3. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
    View in Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.