Treść głównego artykułu

Abstrakt

Zgodnie z art. 982 k.c. „spadkodawca może w testamencie włożyć na spadkobiercę lub zapisobiercę obowiązek określonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie)”. Instytucja polecenia testamentowego umożliwia spadkodawcom wywołanie takich skutków prawnych mortis causa, których osiągnięcie nie byłoby możliwe w drodze innego rodzaju rozrządzeń testamentowych (np. zapisu). Opracowanie dotyczy polecenia mającego na względzie interes społeczny, którego wykonania może żądać – oprócz spadkobiercy i wykonawcy testamentu – także właściwy organ państwowy (art. 985 k.c.). W artykule zdefiniowano pojęcie właściwego organu państwowego. Pojęcie to budzi wątpliwości interpretacyjne w związku z odejściem od zasady jednolitej władzy państwowej. Ponadto omówiono kwestię legitymacji czynnej prokuratora w sprawie o wykonanie polecenia testamentowego. W oparciu o analizą instytucji polecenia w prawie niemieckim, szwajcarskim i austriackim sformułowano uwagi de lege ferenda, zgodnie z którymi pojęcie „właściwego organu państwowego” należy zastąpić pojęciem „właściwa władza”.

Słowa kluczowe

polskie prawo spadkowe niemieckie prawo spadkowe szwajcarskie prawo spadkowe austriackie prawo spadkowe testament, rozrządzenia testamentowe polecenie testamentowe mające na względzie interes społeczny organ państwowy uprawniony do żądania wykonania polecenia testamentowego legitymacja czynna prokuratora w sprawie o wykonanie polecenia testamentowego Polish inheritance law German inheritance law Swiss inheritance law Austrian inheritance law last will testamentary dispositions testamentary burden in the public interest State agency authorized to demand the fulfilment of testamentary burden , the prosecutor’s right of action in the case concerning the fulfilment of testamentary burden

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Antoszek Piotr, Cywilnoprawny charakter uchwał wspólników spółek kapitałowych. Kraków: Oficyna Wolters Kluwer business, 2009.
  2. Apathy Peter, „Commentary on § 710 of the General Civil Code”, [in:] Kurzkommentar zum ABGB, ed. Helmut Koziol, Peter Bydlinski, Raimund Bollenberger, 608-609. Wien-New York: Springer, 2010.
  3. Eccher Bernhard, „Commentary on § 709 of the General Civil Code”, [in:] ABGB Praxiskommentar. Band 3. §§ 531-858 ABGB, ed. Michael Schwimann, 139-141. Wien: LexisNexis Verlag, 2006.
  4. Gawlik Zdzisław, „Commentary on Art. 894 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część szczegółowa, ed. Andrzej Kidyba, 1350-1352. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business,
  5. Grüninger Harold, „Commentary on Art. 482 of the Civil Code”, [in:] Kurzkommentar ZGB, ed. Andrea Büchler, Dominique Jakob, 1481-1485. Basel: Helbing Lichtenhahn Verlag, 2018.
  6. Herbet, Andrzej. „Spółka cywilna”, [in:] System prawa prywatnego. Tom 16. Prawo spółek osobowych, ed. Andrzej Szajkowski, 698-997. Warszawa: C. H. Beck: Instytut Nauk Prawnych PAN, 2016.
  7. Hrubesch-Millauer Stephanie, „Commentary on Art. 482 of the Civil Code”, [in:] Handkommentar zum Schweizer Privatrecht. Erbrecht, ed. Peter Breitschmid, Alexandra Jungo, 56-61. Zürich-Basel-Genf: Schulthess Verlag 2016.
  8. Jezioro Julian, „Commentary on Art. 894 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, ed. Edward Gniewek, Piotr Machnikowski, 1734-1736. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2019.
  9. Kralik Winfried, System des österreichischen allgemeinen Privatrechts. Wien: Manz Verlag, 1983.
  10. Kremis Józef, „Commentary on Art. 982 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, ed. Edward Gniewek, Piotr Machnikowski, 1669-1670. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2013.
  11. Kremis Józef, Joanna Kuźmicka-Sulikowska, „Commentary on Art. 982 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, ed. Edward Gniewek, Piotr Machnikowski, 1885-1886. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2017.
  12. Księżak Paweł, „Żądanie wykonania polecania” Przegląd Sądowy, No. 4 (2006): 49-61.
  13. Lackoroński Bogusław, „Commentary on Art. 894 of the Civil Code”, [in:] Komentarze prawa prywatnego. Tom III B. Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część szczegółowa. Ustawa o terminach zapłaty, ed. Konrad Osajda, 1210-1212. Warszawa: C. H. Beck, 2017.
  14. Leipold Dieter, „Commentary on Art. 1940 of the Civil Code”, [in:] Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch. Band 9. Erbrecht. §§ 1922-2385. §§ 27-35 BeurkG, ed. Sibylle Kessal-Wulf, 206-209. München: Beck C. H., 2013.
  15. Lüdi Michael, Auflagen und Bedingungen in Verfügungen von Todes wegen unter Berücksichtigung des deutschen Rechts. Zürich-Basel-Genf: Schulthess Verlag, 2016.
  16. Morawski Lech, Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2002.
  17. Mularski Krzysztof, „Commentary on Art. 894 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 450-1088, ed. Maciej Gutowski, 1273-1274. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2016.
  18. Niedośpiał Michał, „Zasadnicze rozrządzenia testamentowe” Studia Prawnicze, book 2 (1997): 65-86.
  19. Niezbecka Elżbieta, „Commentary on Art. 982 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IV. Spadki, ed. Andrzej Kidyba, 232-234. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business, 2015.
  20. Niezbecka Elżbieta, Zapis. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, 1990.
  21. Nowak Dominika, Wadliwa spółka partnerska. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2010.
  22. Osajda Konrad, „Commentary on Art. 982 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IVA. Spadki, ed. Konrad Osajda, 806-821. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2019.
  23. Osajda Konrad, „Commentary on Art. 985 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IVA. Spadki, ed. Konrad Osajda, 826-831. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2019.
  24. Pazdan Maksymilian, „Commentary on Art. 982 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 450-1088. Przepisy wprowadzające, ed. Krzysztof Pietrzykowski, 1160-1161. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2018.
  25. Pazdan Maksymilian, „Commentary on Art. 985 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 450-1088. Przepisy wprowadzające, ed. Krzysztof Pietrzykowski, 1162-1163. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2018.
  26. Rudy Mathis, „Commentary on § 2194 of the Civil Code”, [in:] Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch. Band 10. Erbrecht, ed. Sibylle Kessal-Wulf, 1110-1112. München: C. H. Beck, 2013.
  27. Rzewuski Maciej, Podpis spadkodawcy na testamencie własnoręcznym. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business, 2014.
  28. Safjan Marek, „Commentary on art. 894 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 450-1088. Przepisy wprowadzające, ed. Krzysztof Pietrzykowski, 898-899. Warszawa: C. H. Beck, 2018.
  29. Skowrońska-Bocian, Elżbieta, Jacek Wierciński, „Commentary on Art. 982 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom VI. Spadki, ed. Jacek Gudowski, 244-246. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  30. Staehelin Daniel, „Commentary on Art. 482 of the Civil Code”, [in:] Basler Kommentar. Zivilgesetzbuch II. Art. 457-977 ZGB. Art. 1-61 SchlT ZGB, ed. Heinrich Honsell, Nedim Peter Vogt, Thomas Geiser, 142-157. Basel: Helbing Lichtenhahn Verlag, 2015.
  31. Stecki Leopold, Darowizna. Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”, 1998.
  32. Stecki Leopold, „Darowizna”, [in:] System prawa prywatnego. Tom 7. Prawo zobowiązań – część szczegółowa, ed. Jerzy Rajski, 331-364. Warszawa: C. H. Beck: Instytut Nauk Prawnych PAN, 2011.
  33. Trzaskowski Roman, „Commentary on Art. 894 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom V. Zobowiązania. Część szczegółowa, ed. Jacek Gudowski, 631-655. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  34. Turłukowski Jarosław, „Instytucja polecenia testamentowego w prawie krajów Wspólny Niepodległych Państw na tle prawa polskiego”, [in:] Non omnis moriar. Osobiste i majątkowe aspekty śmierci człowieka. Zagadnienia wybrane, ed. Jacek Gołaczyński, Jacek Mazurkiewicz, Jarosław Turłukowski, Daniel Karkut, 794-810. Wrocław: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego; Oficyna Prawnicza, 2015.
  35. Walaszek Bronisław, „Polecenie testamentowe w polskim prawie spadkowym” Studia Cywilistyczne, Vol. 1 (1961): 153-193.
  36. Weimar Peter, „Commentary on Art. 482 of the Civil Code”, [in:] Berner Kommentar. Kommentar zum schweizerischen Privatrecht. Band III. Erbrecht, Art. 457-516 ZGB, ed. Heinz Hausheer, Hans Peter Walter, 287-
  37. Bern: Stämpfli Verlag, 2009.
  38. Welser Rudolf, Brigitta Zöchling-Jud, Grundriss des bürgerlichen Rechts. Band II. Schuldrecht Allgemeiner Teil. Schuldrecht Besonderer Teil. Erbrecht. Wien: Manz Verlag, 2015.
  39. Wójcik Sylwester, Fryderyk Zoll, „Rozrządzenia testamentowe”, [in:] System prawa prywatnego. Tom 10. Prawo spadkowe, ed. Bogudar Kordasiewicz, 421-501. Warszawa: C. H. Beck: Instytut Nauk Prawnych PAN 2015.
  40. Wolf Stephan, Gian Sandro Genna, „Zulässige Inhalte der Verfügungen von Todes wegen (Verfügungsarten)” [in:] Schweizerisches Privatrecht. Band IV. Erbrecht. Band 1, ed. Stephan Wolf, 234-359. Basel: Helbing Lichtenhahn Verlag, 2012.
  41. Zelek Mariusz, „Commentary on Art. 982 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 450-1088, ed. Maciej Gutowski, 1665-1669. Warszawa: C. H. Beck, 2016.
  42. Zelek Mariusz, „Commentary on Art. 985 of the Civil Code”, [in:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 450-1088, ed. Maciej Gutowski, 1672-1675. Warszawa: C. H. Beck, 2016.
  43. Zoll Fryderyk, „Polecenie obciążające osobę odnoszącą korzyść z czynności pod tytułem darmym” Przegląd Notarialny, book 5 (1948): 387-393.