Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
Dynamiczny rozwój systemów generatywnej sztucznej inteligencji (AI) i ich zastosowanie w branży kreatywnej powoduje, że bardzo istotnym zagadnieniem staje się ocena wytworów generowanych przez takie systemy z perspektywy prawa autorskiego.
W niniejszym artykule przedstawiam sposób, w jaki działają systemy generatywnej AI na przykładzie platformy MidJourney. Zrozumienie sposobu korzystania z takich narzędzi, w zakresie tego jak faktycznie użytkownik ich używa, a nie jaka technologia za nimi stoi, pozwala ocenić je z perspektywy treści przepisów prawa autorskiego oraz wypowiedzi doktryny.
W dalszej części artykułu przedstawiona jest ogólne dominująca obecnie koncepcja, że wytwory generatywnej AI nie podlegają ochronie, ponieważ nie są tworzone przez człowieka, oraz moje stanowisko krytyczne wobec tych poglądów. Stanowisko to swoje uzasadnienie znajduje w ogólnej koncepcji systemu generatywnej AI jako narzędzia w rękach człowieka, którego wkład twórczy znajduje odzwierciedlenie w twórczej koncepcji i powstałym na jej bazie prompcie, niezależnie od stopnia zaawansowania samego narzędzia generatywnej AI. Poza skrajnymi przypadkami, gdzie aktywność człowieka jest bardzo ograniczona, w większości przypadków działanie człowieka, chociaż wymagające dużo mniejszych nakładów niż w przypadku innych form twórczości, ma decydujące znaczenie dla powstania wytworu, a wkład twórczy przejawia się w określonej koncepcji, znajdującej odzwierciedlenie w prompcie, a później w decyzji o wyborze danego wyniku jako tego, który tej twórczej myśli odpowiada.
Obie te koncepcje zestawione zostają z postanowieniami warunków użytkowania MidJourney, które w zależności od kategorii konta użytkownika (płatne lub bezpłatne) przewidują albo nabycie praw do wytworów albo udzielenie przez MidJourney licencji. Te konstrukcje znajome prawu autorskiemu, niezależnie od przyjętej koncepcji, mogą być stosowane tylko w pewnym zakresie. Postanowienia warunków użytkowania MidJourney nie podejmują bowiem kluczowych problemów właściwych dla tych konstrukcji, pojawiających się w odniesieniu do wytworów AI. Przykładowo, chociaż MidJourney udziela użytkownikowi licencji do takich wytworów, nie jest jasne na jakiej podstawie sama platforma jako pierwsza uzyskuje te prawa. Jest to podstawa do tego, aby później mogła samodzielnie nimi dysponować.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Bar Aleksandra, „Prawo autorskie w erze sztucznej inteligencji. Uwagi na tle historii »Portretu Edmonda de Belamy«” Prawo Mediów Elektronicznych, nr1 (2022): 17-25.
- Boom na algorytmy AI. To nowa technologiczna bańka?. https://www.rp.pl/orzel-innowacji/art38085531-boom-na-algorytmy-ai-to-nowa-technologiczna-banka.
- Copyright Registration Guidance: Works Containing Material Generated by Artificial Intelligence. https://www.govinfo.gov/content/pkg/FR-2023-03-16/pdf/2023-05321.pdf.
- „Global Generative AI Market Size, Share & Industry Trends Analysis Report By Component, By Technology, By End Use (Media & Entertainment, BFSI, IT & Telecommunication, Healthcare, Automotive & Transportation)”, Regional Outlook and Forecast, 2022 – 2028, KBV Research, 2022. https://www.kbvresearch.com/generative-ai-market/.
- Grynbaum Michael M., Ryan Mac, „The Times Sues OpenAI and Microsoft Over A.I. Use of Copyrighted Work” The New York Times, 27 grudnia 2023. https://www.nytimes.com/2023/12/27/business/media/new-york-times-open-ai-microsoft-lawsuit.html.
- Guadamuz Andres, „Can the monkey selfie case teach us anything about copyright law?” WIPO Magazine. https://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2018/01/article_0007.html.
- Juściński Piotr Przemysław, „Prawo autorskie w obliczu rozwoju sztucznej inteligencji” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej, nr 1 (2019): 5-44.
- Kalinowski Michał, „Historia sztucznej inteligencji”, [w:] Ochrona danych osobowych i sztuczna inteligencja w prawie polskim i chińskim, red. Igor Szpotakowski, Michał Kalinowski. 50-56. Łódź-Kraków: Wydawnictwo Naukowe ArchaeGraph, 2021. https://www.archaegraph.pl/lib/l231bv/Dane_ebook-kw7t3dfu.pdf.
- Krienke Kimani, „Hollywood is terrified of AI — and how it’s about to steal their jobs”. https://nypost.com/2023/07/06/hollywood-is-terrified-of-ai-stealing-their-jobs-study-shows/.
- Laskowska-Litak Ewa, „Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych”, [w:] Ustawy autorskie. Komentarze, t. I, red. Ryszard Markiewicz. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021, Lex.
- Markiewicz Ryszard, „ChatGPT i prawo autorskie Unii Europejskiej” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej, nr 2 (2023): 142-171.
- Mazurek Bartosz, „Twórcą może być człowiek, ale sztucznej inteligencji ignorować nie można”. https://www.prawo.pl/prawo/fotografia-hdr-czy-jest-utworem,522943.html.
- Niewęgłowski Adrian, Prawo autorskie. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021, komentarz do art. 1, LEX;
- Okoń Zbigniew, „Czy w Midjourney można stworzyć utwór?” LinkedIn, 20 grudnia 2023 r. https://www.linkedin.com/posts/zbigniew-okon_ai-copyright-curia-activity-7143125403115720704-noOT?utm_source=share&utm_medium=member_desktop.
- Peck Jess, „What is generative AI and how does it work?”. https://searchengineland.com/what-is-generative-ai-how-it-works-432402.
- Stawicka Paulina, „Twórca utworu stworzonego przez sztuczną inteligencję” Prawo Mediów Elektronicznych, nr 3 (2022): Legalis.
- What is Generative AI?. https://www.nvidia.com/en-us/glossary/data-science/generative-ai/.
- Wininger Aaron, „Beijing Internet Court Recognizes Copyright in AI-Generated Images” The National Law Review, 2023. https://www.natlawreview.com/article/beijing-internet-court-recognizes-copyright-ai-generated-images.
- Winston Cho, Artists Lose First Round of Copyright Infringement Case Against AI Art Generators. https://www.hollywoodreporter.com/business/business-news/artists-copyright-infringement-case-ai-art-generators-1235632929/.
- Wyczik Jakub, „Prawa własności intelektualnej wobec rozwoju technologii sztucznej inteligencji” Prawo Mediów Elektronicznych, nr 2 (2021): 26.
- Zhou Bo, Artificial Intelligence and Copyright Protection--Judicial Practice in Chinese Courts. https://www.wipo.int/export/sites/www/about-ip/en/artificial_intelligence/conversation_ip_ai/pdf/ms_china_1_en.pdf.
Referencje
Bar Aleksandra, „Prawo autorskie w erze sztucznej inteligencji. Uwagi na tle historii »Portretu Edmonda de Belamy«” Prawo Mediów Elektronicznych, nr1 (2022): 17-25.
Boom na algorytmy AI. To nowa technologiczna bańka?. https://www.rp.pl/orzel-innowacji/art38085531-boom-na-algorytmy-ai-to-nowa-technologiczna-banka.
Copyright Registration Guidance: Works Containing Material Generated by Artificial Intelligence. https://www.govinfo.gov/content/pkg/FR-2023-03-16/pdf/2023-05321.pdf.
„Global Generative AI Market Size, Share & Industry Trends Analysis Report By Component, By Technology, By End Use (Media & Entertainment, BFSI, IT & Telecommunication, Healthcare, Automotive & Transportation)”, Regional Outlook and Forecast, 2022 – 2028, KBV Research, 2022. https://www.kbvresearch.com/generative-ai-market/.
Grynbaum Michael M., Ryan Mac, „The Times Sues OpenAI and Microsoft Over A.I. Use of Copyrighted Work” The New York Times, 27 grudnia 2023. https://www.nytimes.com/2023/12/27/business/media/new-york-times-open-ai-microsoft-lawsuit.html.
Guadamuz Andres, „Can the monkey selfie case teach us anything about copyright law?” WIPO Magazine. https://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2018/01/article_0007.html.
Juściński Piotr Przemysław, „Prawo autorskie w obliczu rozwoju sztucznej inteligencji” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej, nr 1 (2019): 5-44.
Kalinowski Michał, „Historia sztucznej inteligencji”, [w:] Ochrona danych osobowych i sztuczna inteligencja w prawie polskim i chińskim, red. Igor Szpotakowski, Michał Kalinowski. 50-56. Łódź-Kraków: Wydawnictwo Naukowe ArchaeGraph, 2021. https://www.archaegraph.pl/lib/l231bv/Dane_ebook-kw7t3dfu.pdf.
Krienke Kimani, „Hollywood is terrified of AI — and how it’s about to steal their jobs”. https://nypost.com/2023/07/06/hollywood-is-terrified-of-ai-stealing-their-jobs-study-shows/.
Laskowska-Litak Ewa, „Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych”, [w:] Ustawy autorskie. Komentarze, t. I, red. Ryszard Markiewicz. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021, Lex.
Markiewicz Ryszard, „ChatGPT i prawo autorskie Unii Europejskiej” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej, nr 2 (2023): 142-171.
Mazurek Bartosz, „Twórcą może być człowiek, ale sztucznej inteligencji ignorować nie można”. https://www.prawo.pl/prawo/fotografia-hdr-czy-jest-utworem,522943.html.
Niewęgłowski Adrian, Prawo autorskie. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021, komentarz do art. 1, LEX;
Okoń Zbigniew, „Czy w Midjourney można stworzyć utwór?” LinkedIn, 20 grudnia 2023 r. https://www.linkedin.com/posts/zbigniew-okon_ai-copyright-curia-activity-7143125403115720704-noOT?utm_source=share&utm_medium=member_desktop.
Peck Jess, „What is generative AI and how does it work?”. https://searchengineland.com/what-is-generative-ai-how-it-works-432402.
Stawicka Paulina, „Twórca utworu stworzonego przez sztuczną inteligencję” Prawo Mediów Elektronicznych, nr 3 (2022): Legalis.
What is Generative AI?. https://www.nvidia.com/en-us/glossary/data-science/generative-ai/.
Wininger Aaron, „Beijing Internet Court Recognizes Copyright in AI-Generated Images” The National Law Review, 2023. https://www.natlawreview.com/article/beijing-internet-court-recognizes-copyright-ai-generated-images.
Winston Cho, Artists Lose First Round of Copyright Infringement Case Against AI Art Generators. https://www.hollywoodreporter.com/business/business-news/artists-copyright-infringement-case-ai-art-generators-1235632929/.
Wyczik Jakub, „Prawa własności intelektualnej wobec rozwoju technologii sztucznej inteligencji” Prawo Mediów Elektronicznych, nr 2 (2021): 26.
Zhou Bo, Artificial Intelligence and Copyright Protection--Judicial Practice in Chinese Courts. https://www.wipo.int/export/sites/www/about-ip/en/artificial_intelligence/conversation_ip_ai/pdf/ms_china_1_en.pdf.