Treść głównego artykułu

Abstrakt

W postępowaniu przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym dowód z opinii biegłego ma szczególne procesowe znaczenie. Wykorzystanie specjalistycznych ekspertyz jest wręcz niezbędne wobec wysokiego poziomu złożoności spraw dotyczących sprawców oskarżonych o popełnienie zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości czy ludobójstwa. Skala i rozpiętość materiału dowodowego, którym dysponuje Trybunał, wprowadza potrzebę korzystania z wiedzy specjalnej ekspertów obejmującej szeroki zakresu opiniowania. Niniejsze opracowanie prezentuje najważniejsze reguły dotyczące statusu procesowego biegłych występujących przed MTK. Wobec pełnoskalowej agresji Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy rozpoczętej 24 lutego 2022 r. i wszczętego przez MTK dnia 2 marca 2022 r. śledztwa w sprawie zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości lub ludobójstwa, które miały być popełnione na terytorium Ukrainy, uzasadnionym było wskazanie na specyfikę obszarów opiniowania w tym międzynarodowym postępowaniu karnym.

Słowa kluczowe

Międzynarodowy Trybunał Karny, model postępowania dowodowego, dowody naukowe, rola ekspertów, wojna w Ukrainie International Criminal Court, model of evidentiary proceedings, scientific evidence, the role of experts, war in Ukraine

Szczegóły artykułu

Biogram autora

Joanna Dzierżanowska - Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Dr Joanna Dzierżanowska, asystent, Katedra Postępownia Karnego, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administarcji, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin; e-mail jdzier@kul.pl.

Referencje

  1. Ambos Kai, Wojna w Ukrainie i Międzynarodowy Trybunał Karny. https://karne24.com/prof-kai ambos-wojna-w-ukrainie-i-miedzynarodowy-trybunal-karny/.
  2. Bélohlávek Alexander J. Renáta Hótowá, Biegli w środowisku międzynarodowym w postępowaniu: sądowym, cywilnym i karnym oraz arbitrażowym, a także w sporach inwestycyjnych. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2011.
  3. Biddiss Michael, Dziedzictwo procesu norymberskiego z perspektywy historii, przeł. Rafał Witkowski. Poznań: Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2003.
  4. Girdwoyń Piotr, Opinia biegłego w sprawach karnych w europejskim systemie prawnym. Perspektywy harmonizacji, Warszawa: Stowarzyszenie Absolwentów Wydziału Prawa i Administracji UW, 2011.
  5. Grzebyk Patrycja, „’Specjalna operacja wojskowa’ Rosji w Ukrainie – indywidualna odpowiedzialność za zbrodnie agresji i zbrodnie wojenne” Państwo i Prawo, nr 9 (2022): 56-76.
  6. Hofmański Piotr, Hanna Kuczyńska, Międzynarodowe prawo karne. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
  7. Jodłowski Jan, Zasada prawdy materialnej w postępowaniu karnym. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
  8. Kaluzhna Oksana, Kateryna Shunevych, „Evidence in the International Criminal Court – the Role of Forensic Experts: The Ukrainian Context” Access to Justice in Eastern Europe, nr 4-2 (2022): 52-65.
  9. Klinkner Malanie, „Proving Genocide? Forensic Expertise and the ICTY” Journal of International Criminal Justice, nr 3 (2008): 447-466.
  10. Klinkner Melanie, „Forensic Science Expertise for International Criminal Proceedings: An Old Problem, a New Context and a Pragmatic Resolution” The International Journal of Evidence & Proof, nr 13 (2009): 102-129.
  11. Knoops Geert-Jan Aleksander, „The Proliferation of Forensic Sciences and Evidence Before International Criminal Tribunals from a Defence Perspective” Criminal Law Forum, t. XXX (2019): 33-60.
  12. Kremens Karolina, Dowody osobowe w międzynarodowym postępowaniu karnym. Toruń: TNOiK, 2010.
  13. Kuczyńska Hanna, „Model kontradyktoryjności w postępowaniu przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym” Państwo i Prawo, nr 10 (2014): 54-67.
  14. Kuczyńska Hanna, „Odpowiedzialność przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym za zbrodnie prawa międzynarodowego popełnione w czasie konfliktu w Ukrainie” Palestra, nr 4 (2022): 7-27.
  15. Kuczyńska Hanna, „Prawo dowodowe w postępowaniu przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym”, [w:] System Prawa Karnego Procesowego, t. VIII, Dowody, cz. 2, red. Jerzy Skorupka. 1688-1752.Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
  16. Kulik Marek, „Komentarz do art. 110 k.k.”, [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. Marek Mozgawa, LEX/el. 2023.
  17. Mason Natalie, Identifying and Enhancing Forensic Science Skills in the Investigation and Prosecution of War Criminals Within International Proceedings. International Law at the University of Central Lancashire, 2013. https://www.academia.edu/8284439/Identifying_and_Enhancing_Forensic_Science_Skills_in_the_Investigation_and_Prosecution_of_War_Criminals_within_International_Proceedings
  18. Ryszka Franciszek, Norymberga: prehistoria i ciąg dalszy. Warszawa: Czytelnik, 1982.
  19. Usacka Anita, „Building the International Criminal Court” Global Business and Development Law Journal, nr 2 (2011): 225-242.
  20. Zgoliński Igor, „Komentarz do art. 117 k.k.”, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. Violetta Konarska-Wrzosek, LEX/el. 2023.