Pasek boczny artykułu

Przesłane
27 września 2021
Opublikowane
6 stycznia 2022
Pobieranie
PDF
Statystyczny
Read Counter : 259 Pobieranie : 295

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Model rynku energetycznego ulega stopniowym zmianom, z czym wiąże się konieczność dokonywania zmian obowiązującego prawa. Przepisy prawne muszą, z jednej strony, uwzględniać zachodzące przemiany techniczne, gospodarcze i społeczne. Z drugiej strony, mogą one wywrzeć istotny wpływ na kierunek i tempo tych przemian. Przedmiotem artykułu jest analiza przepisów prawnych, które wprowadzają nowy rodzaj podmiotu na rynku energetycznym, jakim jest obywatelska społeczność energetyczna. Dopuszczalne są różne formy prawno-organizacyjne takiego podmiotu, w tym forma spółdzielni.


Termin „obywatelska społeczność energetyczna” pojawił się w przepisach unijnych na końcowym etapie prac legislacyjnych nad dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającą dyrektywę 2012/27/UE. Pierwotnie omawiana instytucja nazywana była „lokalną społecznością energetyczną”, gdy na przełomie 2016 i 2017 roku opracowywano projekt dyrektywy elektroenergetycznej oraz projekty innych aktów prawnych, tworzące razem tzw. „Pakiet zimowy”.


Zarówno określenie „obywatelski”, jak i „lokalny”, to określenia, które wymagają bliższych wyjaśnień. Czy udział w społeczności energetycznej dopuszczalny jest wyłącznie dla obywateli Unii Europejskiej? Czy określenie „lokalny” zostało zdefiniowane w przepisach prawnych? Jaki zasięg terytorialny ma społeczność energetyczna? Jakim celom służyć ma tworzenie takich społeczności i jaką rolę mają one odegrać w systemie energetycznym?


Aby udzielić odpowiedzi na powyższe pytania konieczna jest analiza nie tylko przepisów dyrektywy 2019/944, ale także innych przepisów unijnego prawa energetycznego. Sprawy nie ułatwia zawiłość unijnych regulacji prawnych. Należy zauważyć, że przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych wprowadzają inny rodzaj społeczności energetycznej (choć podobny do obywatelskiej społeczności energetycznej), a mianowicie społeczność energetyczną działającą w zakresie energii odnawialnej.


Przykładem implementacji przepisów unijnych do krajowego porządku prawnego jest najnowszy projekt nowelizacji polskiego prawa energetycznego. Przewiduje on wprowadzenie regulacji wzorowanych na przepisach dyrektywy 2019/944. Czy projektowane przepisy w pełni odpowiadają przepisom unijnym?

Słowa kluczowe

prawo energetyczne, prawo Unii Europejskiej, Czwarta Dyrektywa Elektroenergetyczna, Dyrektywa RED II, system energetyczny, odnawialne źródła energii, obywatelska społeczność energetyczna, energetyka lokalna, społeczność energetyczna działająca w zakresie energii odnawialnej, spółdzielnia energetyczna, klaster energii energy law, European Union law, Fourth Electricity Directive, Renewable Energy Directive II, energy system, renewable energy sources, citizen energy community, local energy, renewable energy community, energy cooperative, energy cluster

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. Długosz Tomasz, Mariusz Swora, Anna Walaszek-Pyzioł, Tadeusz Włudyka, Artur Żurawik, „Szczególna regulacja działalności przedsiębiorstw w sektorach sieciowych”, [w:] Publiczne prawo gospodarcze. System Prawa Administracyjnego tom 8B, red. Roman Hauser, Zygmunt Niewiadomski, Andrzej Wróbel, wyd. 2. 132-475. Warszawa: C. H. Beck, 2018.
  2. Dolnicki Bogdan, Samorząd terytorialny. Warszawa: Wolters Kluwer, 2009.
  3. Dyląg Anna, Andrzej Kassenberg, Wojciech Szymalski, Energetyka obywatelska w Polsce – analiza stanu i rekomendacje do rozwoju. Warszawa: Instytut na rzecz Ekorozwoju, 2019.
  4. Elżanowski Filip, Polityka energetyczna. Prawne instrumenty realizacji. Warszawa: Lexis Nexis, 2008.
  5. Frenz Walter, „Energetyka wiatrowa versus prawa właścicieli nieruchomości oraz ochrona gatunków przyrodniczych”, [w:] Prawo odnawialnych źródeł energii w Polsce i w Niemczech, red. Piotr Lissoń, Krystian Ziemski. 39-60. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2018.
  6. George Wolfgang, „Regionalentwicklung durch genossenschaftlich organisiertes Engagement”, [w:] Kommunen, Bürger und Wirtschaft im solidarischen Miteinander von Genossenschaften, red. Hartmut Bauer, Christiane Büchner, Friedrich Markmann. 33-48. Potsdam: Universitätsverlag Potsdam, 2014.
  7. Johnston Angus, Block Guy, EU Energy Law. Oxford: Oxford University Press, 2012.
  8. Kokocińska Katarzyna, Polityka regionalna w Polsce i w Unii Europejskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2009.
  9. Kosiński Eryk, „Komentarz do art. 38a”, [w:] Prawo energetyczne. Ustawa o odnawialnych źródłach energii. Ustawa o rynku mocy. Ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Komentarz, red. Marzena Czarnecka, Tomasz Ogłódek. 853-855. Warszawa: C.H. Beck, 2020.
  10. Kosiński Eryk, Regulacja sektora energetycznego w Unii Europejskiej oraz na Ukrainie. Cele i prawne środki regulacji sektora energetycznego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2019.
  11. Krüger Heiko, European Energy Law and Policy. An Introduction. Cheltenham-Northampton: Edward Elgar Publishing, 2016.
  12. Lipowicz Irena, „Obywatelstwo”, [w:] Instytucje materialnego prawa administracyjnego. Przegląd regulacji, red. Irena Lipowicz. 39-66. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW, 2017.
  13. Lissoń Piotr, „Rekomunalizacja zadań w sferze gospodarki komunalnej” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 3 (2017): 133-147.
  14. Lissoń Piotr, „Rynek energetyczny”, [w:] Prawo rynku wewnętrznego. System Prawa Unii Europejskiej, red. Dagmara Kornobis-Romanowska. 577-657. Warszawa: C. H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, 2020.
  15. O’Hara Eamon, Europe in Transition: Local Communities Leading the Way to a Low-Carbon Society, The European Association for Information on Local Development. AEIDL, 2013.
  16. Popczyk Jan, Energetyka rozproszona. Od dominacji energetyki w gospodarce do zrównoważonego rozwoju, od paliw kopalnych do energii odnawialnej i efektywności energetycznej. Warszawa: Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, 2011.
  17. Roberts Josh, Frances Bodman, Robert Rybski, Energetyka obywatelska: modelowe rozwiązania prawne promujące obywatelską własność odnawialnych źródeł energii. Warszawa: ClientEarth, 2015.
  18. Schneider Jens-Peter, „Vorgaben des europäischen Energierechts”, [w:] Recht der Energiewirtschaft, red. Jens-Peter Schneider, Christian Theobald. 45-76. München: C.H. Beck, 2008.
  19. Sokołowski Maciej Miłosz, „European Law on the Energy Communities: a Long Way to a Direct Legal Framework” European Energy and Environmental Law Review, nr 2 (2018): 60-70.
  20. Sokołowski Maciej Miłosz, „Renewable and citizen energy communities in the European Union: how (not) to regulate community energy in national laws and policies” Journal of Energy & Natural Resources Law, nr 3 (2020): 289-304.
  21. Szafrański Adam, Prawo energetyczne. Wartości i instrumenty ich realizacji. Warszawa: C. H. Beck, 2014.
  22. Szyrski Mariusz, Energetyka lokalna. Studium administracyjnoprawne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW, 2019.