Treść głównego artykułu

Abstrakt

Opracowanie zmierza do odpowiedzi na pytanie w jakich przypadkach sąd w postępowaniu wykonawczym zobowiązany jest zasięgnąć opinii biegłych psychiatrów ze względu na wątpliwości co do poczytalności skazanego. Analizę rozpoczyna ustalenie zakresu wspomnianych wątpliwości jako przesłanki obrony obligatoryjnej w postępowaniu wykonawczym. Następnie poruszona zostaje problematyka opinii biegłych psychiatrów, która została wydana we wcześniejszych stadiach postępowania i jej wpływu na obronę obligatoryjną w ostatnim stadium procesu karnego. Wywód uzupełniają rozważania z zakresu ograniczenia samodzielności jurysdykcyjnej sądu w postępowaniu wykonawczym.

Słowa kluczowe

wątpliwość co do poczytalności, obrona obligatoryjna, badania psychiatryczne skazanego, biegły w postępowaniu wykonawczym, samodzielność jurysdykcyjna doubt as to sanity, obligatory defense, psychiatric examination of the convict, expert in executive proceedings, jurisdictional independence

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Boratyńska Katarzyna, Czarnecki Paweł, „Komentarz do art. 79”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. Andrzej Sakowicz, 285-293. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  2. Boratyńska Katarzyna, Paweł Czarnecki, Arkadiusz Lach, „Komentarz do art. 193”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. Andrzej Sakowicz. 606-609. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  3. Boratyńska Katarzyna, Paweł Czarnecki, Arkadiusz Lach, „Komentarz do art. 201”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. Andrzej Sakowicz. 621-624. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  4. Cieślak Marian, „Kinetyka procesu karnego”, [w:] Marian Cieślak. Dzieła wybrane. Tom II. Polska procedura karna. Podstawowe założenia teoretyczne, red. Stanisław Waltoś. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.
  5. Cieślak Wojciech, „Postępowanie przygotowawcze (dochodzenie) w trybie przyspieszonym”, [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Tom XIV. Tryby szczególne, red. Piotr Hofmański, Feliks Prusak. 247-258. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
  6. Dąbkiewicz Krzysztof, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2018.
  7. Dąbkiewicz Krzysztof, Kodeks postępowania karnego. Komentarz do zmian 2015. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
  8. Deszyńska Joanna, „Kilka uwag o prawie do obrony formalnej w postępowaniu karnym wykonawczym i jego ograniczeniach” Przegląd Więziennictwa Polskiego, nr 64-65 (2009): 171-180.
  9. Doda Zbigniew, „Kontrola dowodu z opinii biegłego w trybie art. 182 kodeksu postępowania karnego” Palestra, nr 6 (1977): 70-86.
  10. Doda Zbigniew, Gaberle Andrzej, Dowody w procesie karnym. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC, 1995.
  11. Dzierżanowska Joanna, „Kontrola dowodu z opinii biegłego”, [w:] Biegli w postępowaniu sądowym cywilnym i karnym. Praktyczne omówienie regulacji z orzecznictwem, Joanna Dzierżanowska, Joanna Studzińska. 426-439. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
  12. Eichstaedt Krzysztof, „Najczęstsze uchybienia dotyczące wydanych opinii sądowo-psychiatrycznych w ocenie prawnika” Prawo i Medycyna, nr 4 (2016): 72-88.
  13. Eichstaedt Krzysztof, „Niepoczytalny sprawca czynu zabronionego – zagadnienia wybrane” Przegląd Sądowy, nr 11-12 (2019): 90-105.
  14. Gajewska Hanna, „Uzasadnione wątpliwości co do poczytalności oskarżonego jako przesłanka obrony niezbędnej” Nowe Prawo, nr 3 (1980): 37-45.
  15. Gardocka Teresa, Prejudycjalność w polskim procesie karnym. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1987.
  16. Gruszecka Dagmara, „Komentarz do art. 201”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. Jerzy Skorupka. 505-510. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
  17. Grzegorczyk Tomasz, „Obrońca w postępowaniu karnym wykonawczym” Palestra, nr 3 (1989): 49-65.
  18. Grzegorczyk Tomasz, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I. Warszawa: Wolters Kluwer, 2014.
  19. Grzeszczyk Wincenty, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Warszawa: Lexis Nexis, 2014.
  20. Habzda-Siwek Ewa, „Dylematy związane z opinią o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego (refleksje wokół art. 202 k.p.k.)”, [w:] Nauki penalne wobec problemów współczesnej przestępczości. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Andrzeja Gaberle, red. Krzysztof Krajewski. 185-195. Warszawa: Wolters Kluwer, 2007.
  21. Hermeliński Wojciech, Nita-Światłowska Barbara, „Kilka uwag o prawie do obrony w związku z nowelizacją Kodeksu postępowania karnego z 2016 roku” Palestra, nr 9 (2016): 12-25.
  22. Hofmański Piotr, Elżbieta Sadzik, Kazimierz Zgryzek, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I. Warszawa: C. H. Beck, 2011.
  23. Hofmański Piotr, Samodzielność jurysdykcyjna sądu karnego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1988.
  24. Hołda Zbigniew, „Obrońca w postępowaniu wykonawczym (wybrane problemy)”, [w:] Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności. Księga ku czci profesora Stanisława Waltosia, red. Janina Czapska, Andrzej Gaberle, Andrzej Światłowski, Andrzej Zoll, 406-419. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN 2000.
  25. Hołda Zbigniew, Kazimierz Postulski, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz. Gdańsk: Arche, 2005.
  26. Janusz-Pohl Barbara, Immunitety w polskim postępowaniu karnym. Warszawa: Wolters Kluwer, 2009.
  27. Kaczor Robert, „Etapy i kryteria oceny opinii biegłego w postępowaniu karnym” Prokurator, nr 1-2 (2010): 41-55.
  28. Kala Dariusz, „Obrońca w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego” Palestra, 7-8 (2003): 70-80.
  29. Kłak Czesław P., „»Pełność«, »jasność« i »niesprzeczność« jako kryteria oceny dowodu z opinii biegłego w polskim procesie karnym (art. 201 k.p.k.)” Studia Prawnicze KUL, nr 4 (2012): 45-67.
  30. Kmiecik Romuald, „O poczytalności oskarżonego »w czasie postępowania« – polemicznie” Palestra, nr 5-6 (2007): 92-96.
  31. Kolasiński Błażej, „Wymagania wymiaru sprawiedliwości wobec biegłych psychiatrów i ich orzeczeń” Prokurator, nr 1 (2005): 24-59.
  32. Konecki Janusz, Niepoczytalny sprawca czynu zabronionego w postępowaniu karnym. Warszawa: Difin, 2015.
  33. Kornak Magdalena, Glosa do postanowienia SN z dnia 27 lutego 2013 r., I KZP 27/12. Warszawa: LEX/el., 2013.
  34. Kosonoga Jacek, „Komentarz do art. 8”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, red. Ryszard A. Stefański, Stanisław Zabłocki. 160-174. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  35. Kosonoga Jacek, „Przesłanki obrony obligatoryjnej w postępowaniu wykonawczym”, [w:] Pozbawienie wolności – funkcje i koszty. Księga Jubileuszowa Profesora Teodora Szymanowskiego, red. Maria Niełaczna, Irena Rzeplińska, Andrzej Rzepliński, Paulina Wiktorska. 511-538. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
  36. Kozielewicz Wiesław, „Pojęcie niepoczytalności w doktrynie prawa karnego i orzecznictwie Sądu Najwyższego” Palestra, nr 1-2 (2007): 76-85.
  37. Krakowiak Damian, Sprawca niepoczytalny w procesie karnym. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018.
  38. Krakowiak Damian, Uzasadniona wątpliwość co do poczytalności skazanego w postępowaniu wykonawczym. Glosa do postanowienia SN z dnia 29 października 2015 r., II KK 280/15 r. Warszawa: LEX/el., 2016.
  39. Krzysztofiuk Grzegorz, „Komentarz do art. 193”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, red. Dariusz Drajewicz. 848-860. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  40. Krzysztofiuk Grzegorz, „Komentarz do art. 202” [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, red. Dariusz Drajewicz. 908-922. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  41. Kulesza Cezary, Piotr Starzyński, „Unia Europejska w obronie podejrzanego” Państwo i Prawo, nr 8 (2012): 33-47.
  42. Kurowski Michał, „Komentarz do art. 8”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, red. Dariusz Świecki. 75-80. Warszawa: Wolters Kluwer, 2022.
  43. Kwiatkowski Zbigniew, Zakazy dowodowe w procesie karnym. Kraków: Zakamycze, 2005.
  44. Lachowski Jerzy, „Komentarz do art. 1”, [w:] Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, red. Jerzy Lachowski. 4-11. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
  45. Lachowski Jerzy, „Komentarz do art. 8”, [w:] Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, red. Jerzy Lachowski. 51-56. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
  46. Lelental Stefan, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz. Warszawa: C. H. Beck 2010.
  47. Ładoś Sebastian, Pozycja prawna oskarżonego z zaburzeniami psychicznymi. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
  48. Mierzejewski Zbigniew, „Prawo do odwołania się w sprawach karnych w ujęciu wynikającym z Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej” Prokuratura i Prawo, nr 4-5 (2020): 22-39.
  49. Nawrocki Mariusz, „Komentarz do art. 202 k.p.k.”, [w:] Biegły w postępowaniu cywilnym i karnym. Komentarz praktyczny, orzecznictwo, wzory pism procesowych, red. Kinga Flaga-Gieruszyńska. 616-620. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  50. Nowicki Marek A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
  51. Nycz Piotr, „Obrona obligatoryjna związana ze stanem psychiki oskarżonego – uwagi na marginesie postanowienia SN z 29 czerwca 2010 r., I KZP 6/10” Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, nr 3 (2011): 49-71.
  52. Paluszkiewicz Hanna, „Komentarz do art. 79”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. Katarzyna Dudka. 204-208. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
  53. Paprzycki Lech K., „Komentarz do art. 201”, [w:], Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, red. Lech K. Paprzycki. 687-691. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
  54. Paprzycki Lech K., „Komentarz do art. 202”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, red. Lech K. Paprzycki. 692-698. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
  55. Paprzycki Lech K., „Kryteria oceny opinii biegłego psychiatry i psychologa w postępowaniu karnym” Palestra, nr 11 (1999): 5-11.
  56. Paprzycki Lech K., „Podstawowe zasady opiniowania sądowo-psychiatrycznego co do poczytalności oskarżonego i zdolności jego uczestniczenia w postępowaniu karnym – zagadnienia prawne” Prokuratura i Prawo, nr 9 (1996): 109-121.
  57. Paprzycki Lech K., Glosa do wyroku SN z dnia 7 grudnia 2001 r., III KKN 147/00 Palestra, nr 7-8 (2002): 216-224.
  58. Paprzycki Rafał, „Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 15 marca 2005 r., II KK 404/04” Palestra, nr 9-10 (2005): 246-252.
  59. Pikulski Stanisław, Ekspertyza psychiatryczna w procesie karnym. Warszawa: Prywatna Wyższa Szkołą Businessu i Administracji, 2002.
  60. Płatek Aleksandra, „Poczytalność oskarżonego »w czasie postępowania« czy psychiczna zdolność do »rozumnej obrony«?” Palestra, nr 5-6 (2009): 70-75.
  61. Płatek Monika, „Rola prawa karnego wykonawczego w zapobieganiu przestępczości” Studia Iuridica, nr 38 (2000): 109-132.
  62. Postulski Kazimierz, Glosa do postanowienia SN z dnia 12 grudnia 2013 r., II KK 323/13. Warszawa: LEX/el., 2014.
  63. Postulski Kazimierz, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2017.
  64. Postulski Kazimierz, Obrona obligatoryjna w postępowaniu wykonawczym z powodu ograniczonej poczytalności. Glosa do postanowienia SN z dnia 29 października 2015 r., II KK 280/15. Warszawa: LEX/el., 2016.
  65. Prusak Feliks, „Wątpliwości co do poczytalności oskarżonego jako podstawa obligatoryjnego udziału obrońcy w postępowaniu karnym” Palestra, nr 1 (1969): 35-45.
  66. Prusek Michał, „Utajnienie zeznań świadka w procesie karnym a realizacja konstytucyjnej zasady proporcjonalności” Palestra, nr 7-8 (2017): 29-36.
  67. Prusek Michał, Stosowanie środków przymusu bezpośredniego w procesie karnym. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2021.
  68. Rogalski Maciej, Przesłanka powagi rzeczy osądzonej w procesie karnym. Kraków: Zakamycze, 2005.
  69. Seweryn Robert, „O niektórych aspektach zawieszenia postępowania wykonawczego” Prokuratura i Prawo, nr 9 (2021): 70-89.
  70. Skorupka Jerzy, „Konstytucyjny i konwencyjny standard tymczasowego aresztowania” Państwo i Prawo, nr 7 (2007): 57-69.
  71. Stefański Ryszard A., „Glosa do wyrok SN z dnia 15 września 2010 r., IV KK 425/09” Państwo i Prawo, nr 5 (2011): 130-135.
  72. Stefański Ryszard A., „Komentarz do art. 193”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, red. Zbigniew Gostyński. 518-524. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC, 1998.
  73. Stefański Ryszard A., „Komentarz do art. 79”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, red. Ryszard A. Stefański, Stanisław Zabłocki. 878-923. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2017.
  74. Stefański Ryszard A., „Wyniki badania psychiatrycznego oskarżonego a obrona obowiązkowa” Prokuratura i Prawo, nr 6 (1997): 125-129.
  75. Stefański Ryszard A., Obrona obligatoryjna w polskim procesie karnym. Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
  76. Stefański Ryszard A., Zabłocki Stanisław, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom II. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2019.
  77. Steinborn Sławomir, „Komentarz do art. 79”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do wybranych przepisów, red. Sławomir Steinborn. Warszawa: LEX/el., 2016.
  78. Steinborn Sławomir, „Postępowanie przed sądem pierwszej instancji. Uwagi ogólne”, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do wybranych przepisów, red. Sławomir Steinborn. Warszawa: LEX/el., 2016.
  79. Steinborn Sławomir, Prawomocność części orzeczenia w procesie karnym. Warszawa: Wolters Kluwer, 2011.
  80. Sych Wojciech, Wpływ pokrzywdzonego na tok postępowania przygotowawczego w polskim procesie karnym. Kraków: Zakamycze, 2006.
  81. Śliwowski Jerzy, Sądowy nadzór penitencjarny. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1965.
  82. Świda-Łagiewska Zofia, „Stan rzeczy osądzonej a orzecznictwo sądu w postępowaniu wykonawczym” Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji, nr XXIV (1988): 55-66.
  83. Świda-Łagiewska Zofia, Sądownictwo penitencjarne jako instytucja procesowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1974.
  84. Wilkowska-Płóciennik Aneta, „Uzasadnione wątpliwości co do poczytalności oskarżonego jako przesłanka obrony obligatoryjnej” Prokuratura i Prawo, nr 4 (2006): 140-147.
  85. Zbrojewska Monika, „Obrona obligatoryjna związana ze stanem psychiki oskarżonego (refleksje wokół art. 79 §4 k.p.k.)”, [w:] Funkcje procesu karnego. Księga jubileuszowa Profesora Janusza Tylmana, red. Tomasz Grzegorczyk. 437-450. Warszawa: Wolters Kluwer, 2011.
  86. Zgryzek Kazimierz, „Szczegółowe propozycje zmian przepisów kodeksów karnego i postępowania karnego dotyczących środków zabezpieczających” Przegląd Prawa Karnego, nr 3 (1990): 32-45.
  87. Zgryzek Kazimierz, „Tok procesu karnego”, [w:] Proces karny, red. Jarosław Zagrodnik. 473-792. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2019.
  88. Ziębiński Andrzej, „Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 29 VI 2010, I KZP 6/10” Państwo i Prawo, nr 9 (2011): 128-133.
  89. Ziębiński Andrzej, „Wybrane kontrowersje wokół obrony obligatoryjnej (cz. 1)” Palestra, nr 1-2 (2007): 60-75.
  90. Zimna Małgorzata, „Kształtowanie się instytucji obrony obligatoryjnej w świetle ostatnich zmian kodeksu postępowania karnego” Ius Novum, nr 4 (2015): 32-47.