Treść głównego artykułu

Abstrakt

Artykuł dotyczy problematyki uregulowanej w art. 151 § 1 pkt 3 k.r.o., zgodnie z którym małżeństwo może być unieważnione, jeżeli oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński lub oświadczenie przewidziane w art. 1 § 2 k.r.o. zostało złożone pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, jeżeli z okoliczności wynika, że składający oświadczenie mógł się obawiać, że jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste. W drugiej części artykułu, uwzględniając dorobek orzecznictwa i nauki, Autorka przedstawia ustawowe przesłanki groźby jako wady oświadczenia osoby zawierającej małżeństwo, przy czym niektóre elementy panującej wykładni poddaje krytycznej ocenie oraz prezentuje postulat de lege ferenda.

Słowa kluczowe

zawarcie małżeństwa, wada oświadczenia woli, bezprawna groźba, poważne niebezpieczeństwo entering into marriage, defect in a declaration of intent, unlawful threat, serious danger

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Balwicka-Szczyrba Małgorzata, „O odmiennym uregulowaniu wad oświadczeń woli zawarcia małżeństwa wobec ogólnej regulacji kodeksu cywilnego” Acta Iuris Stetinensis, nr 3 (2019): 5-21.
  2. Bendza Włodzimierz, „Przesłanki normatywne groźby jako wady oświadczenia woli z art. 87 k.c.” Rejent, nr 7 (2019): 9-30.
  3. Borysiak Witold, „Komentarz do art. 151 k.r.o.”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Jacek Wierciński. 163-174. Warszawa: Lexis Nexis, 2014.
  4. Brzozowski Adam, Wojciech J. Kocot, Elżbieta Skowrońska-Bocian, Prawo cywilne. Część ogólna. Warszawa: Wolters Kluwer, 2018.
  5. Domański Maciej, „Komentarz do art. 151 k.r.o.”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Konrad Osajda. C. H. Beck, 2020, Legalis.
  6. Ernst Ulrich, Anna Rachwał, Fryderyk Zoll, Prawo cywilne. Część ogólna. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
  7. Gajda Janusz, „Unieważnienie małżeństwa”, [w:] System Prawa Prywatnego, t. XI, Prawo rodzinne i opiekuńcze, red. Tadeusz Smyczyński. 152-211. Warszawa: C. H. Beck, 2014.
  8. Granecki Paweł, Glosa do wyroku SN z dnia 19 marca 2002 r., I CKN 1134/99. Monitor Prawniczy, nr 10 (2006): 556-559.
  9. Gromek Krystyna, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Warszawa: C. H. Beck, 2020, Legalis.
  10. Grzybowski Stefan, „Czynności prawne. Oświadczenie woli. Wadliwość czynności”, [w:] System prawa cywilnego, t. 1, Część ogólna, red. Stefan Grzybowski. 537-698. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1974.
  11. Gutowski Maciej, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny, t. I, Komentarz. Art. 1-44911, red. Maciej Gutowski. 874-881. Warszawa: C. H. Beck, 2018.
  12. Ignatowicz Jerzy, „Legitymacja czynna i bierna w procesie o unieważnienie małżeństwa” (obszerne zmiany i uzupełnienia: Mirosław Nazar), [w:] Prawo rodzinne, Jerzy Ignatowicz, Mirosław Nazar. 347-349. Warszawa: Wolters Kluwer, 2016.
  13. Janas Aleksandra, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, Część ogólna (art. 1-125), red. Mariusz Fras, Magdalena Habdas. 826-831. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2018.
  14. Jedliński Adam, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, Część ogólna, red. Andrzej Kidyba. 570-575. Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
  15. Jędrejek Grzegorz, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz aktualizowany. Wolters Kluwer, Lex/el. 2019.
  16. Lewaszkiewicz-Petrykowska Biruta, Wady oświadczenia woli. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1973.
  17. Lewaszkiewicz-Petrykowska Biruta, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Część ogólna, red. Paweł Księżak, Małgorzata Pyziak-Szafnicka. 1024-1036. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2014.
  18. Nazar-Gutowska Katarzyna, Groźba bezprawna w polskim prawie karnym. Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
  19. Piasecki Kazimierz, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Kazimierz Piasecki. Warszawa: Lexis Nexis, 2011.
  20. Pietrzykowski Krzysztof, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny, t. I, Komentarz. Art. 1–44910, red. Krzysztof Pietrzykowski. 408-409. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  21. Pietrzykowski Krzysztof, „Komentarz do art. 151 k.r.o.”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Krzysztof Pietrzykowski. 216-230. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  22. Pyziak-Szafnicka Małgorzata, „Komentarz do art. 5 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Część ogólna, red. Paweł Księżak, Małgorzata Pyziak-Szafnicka. 70-124. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2014.
  23. Radwański Zbigniew, Adam Olejniczak, Prawo cywilne – część ogólna. Warszawa: C. H. Beck, 2019.
  24. Radwański Zbigniew, „Wady oświadczenia woli”, [w:] System Prawa Prywatnego, t. II, Prawo cywilne – część ogólna, red. Zbigniew Radwański. 379-428. Warszawa: C. H. Beck, 2008.
  25. Rudnicki Stanisław (aktualizacja Roman Trzaskowski), „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom. I, Część Ogólna, red. Jacek Gudowski, 699-702. Warszawa: Lexis Nexis, 2014.
  26. Słownik języka polskiego, red. Mieczysław Szymczak, t. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.
  27. Słownik współczesnego języka polskiego, red. Bogusław Dunaj, t. I. Warszawa Wilga, 1999.
  28. Smyczyński Tadeusz, „Zawarcie i unieważnienie małżeństwa”, [w:] Tadeusz Smyczyński, Marek Andrzejewski, Prawo rodzinne i opiekuńcze. 31-76. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
  29. Sobolewski Przemysław, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. Konrad Osajda. C. H. Beck, 2021, Legalis.
  30. Stawarska-Rippel Anna, „Komentarz do art. 151 k.r.o.”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Mariusz Fras, Magdalena Habdas. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021, LEX.
  31. Strugała Radosław, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. Edward Gniewek, Piotr Machnikowski. 239-242. Warszawa: C. H. Beck, 2019.
  32. Strzebińczyk Jerzy, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. Edward Gniewek, Piotr Machnikowski. 237-238. Warszawa: C. H. Beck, 2016.
  33. Trzaskowski Roman, „Wady oświadczenia woli w perspektywie kodyfikacyjnej” Studia Prawa Prywatnego, nr 3 (2008): 8-85.
  34. Trzaskowski Roman, „Komentarz do art. 87 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, Część ogólna, cz. 2 (art. 56-125), red. Jacek Gudowski. 678-688. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
  35. Wilejczyk Magdalena, Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego. Warszawa: C. H. Beck, 2014.
  36. Wolter Aleksander, Jerzy Ignatowicz, Krzysztof Stefaniuk, Prawo cywilne. Zarys części ogólnej. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2020.