Treść głównego artykułu

Abstrakt

Od 7 listopada 2019 r. w kodeksie postępowania cywilnego, oprócz regulacji prawnej klauzuli dobrych obyczajów, klauzuli zgodności z zasadami współżycia społecznego, obowiązuje także klauzula nadużycia prawa procesowego. Na tym tle może powstać pytanie o znaczenie tych klauzul, celowość ich wprowadzenia do kodeksu postępowania cywilnego i relacje między nimi zachodzące, zakres stosowania oraz skutki prawne niezastosowania się do nich przez ich adresatów. Wiele wątpliwości wywoływać może zwłaszcza kwestia stosunku czynności sprzecznej z dobrymi obyczajami do czynności stanowiącej nadużycie prawa procesowego. Z tych względów w artykule tym podjęto przede wszystkim próbę przedstawienia skutków prawnych sprzeczności czynności procesowych z dobrymi obyczajami w kontekście oceny takiej czynności z punktu widzenia nadużycia prawa procesowego.

Słowa kluczowe

postępowanie cywilne, dobre obyczaje, nadużycie uprawnienia procesowego civil proceedings, good manners, abuse of procedural rights

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Błaszczak Łukasz, „Klauzula generalna »dobrych obyczajów«” z art. 3 k.p.c.” Polski Proces Cywilny, nr 2 (2014): 157-197.
  2. Błaszczak Łukasz, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian, t. I, red. Tadeusz Zembrzuski (Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2020).
  3. Broniewicz Władysław, „Przyczyny oddalenie powództwa”, Państwo i Prawo, nr 5-6 (1964): 831-840.
  4. Czech Bronisław, [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. I, Komentarz do art. 1-205, red. Andrzej Marciniak. Warszawa: C.H. Beck 2019.
  5. Dobrzański Bronisław, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. I, red. Zbigniew Resich, Władysław Siedlecki. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze 1969.
  6. Gapska Edyta, „Przeciwdziałanie nadużyciom prawa procesowego w znowelizowanym Kodeksie postępowania cywilnego. Cz. I – Klauzula generalna” Monitor Prawniczy, nr 15 (2019): 813-820.
  7. Gapska Edyta, „Przeciwdziałanie nadużyciom prawa procesowego w znowelizowanym Kodeksie postępowania cywilnego. Cz. II – Powództwo oczywiście bezzasadne” Monitor Prawniczy, nr 16 (2019): 865-873. DOI: 10.32027/MOP.19.16.1.
  8. Gapska Edyta, „Przeciwdziałanie nadużyciom prawa procesowego w znowelizowanym Kodeksie postępowania cywilnego. Cz. III – Szczególne przejawy nadużycia prawa procesowego” Monitor Prawniczy, nr 17 (2019): 918-924.
  9. Gudowski Jacek, „Nadużycie prawa procesowego cywilnego w postępowaniu”, rozpoznawczym, [w:] Nadużycie prawa procesowego cywilnego, red. Paweł Grzegorczyk, Marcin Walasik, Feliks Zedler, 19-71. Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2019.
  10. Jakubecki Andrzej, „Nadużycie prawa procesowego cywilnego w postępowaniu zabezpieczającym”, [w:] Nadużycie prawa procesowego cywilnego, red. Paweł Grzegorczyk, Marcin Walasik, Feliks Zedler, 330-347. Warszawa: Wolter Kluwer Polska 2019.
  11. Jakubecki Andrzej, „Sankcje za nadużycie uprawnień procesowych w kodeksie postępowania cywilnego” Palestra, nr 11-12 (2019): 181-194.
  12. Jodłowski Jerzy, „glosa do postanowienia SN z 11.10.1969, I CR 240/68” Państwo i Prawo, z. 2 (1972): 163-173.
  13. Jodłowski Jerzy, „glosa do wyroku SN z 28.06.1979 r., II KR 1717/79” Państwo i Prawo, z. 1 (1981): 141-146.
  14. Justyński Tomasz, Nadużycie prawa w polskim prawie cywilnym. Kraków: Zakamycze 2000.
  15. Knoppek Krzysztof, „Wstęp do badań nad fikcyjnym procesem cywilnym”, [w:] Proces cywilny. Nauka – Kodyfikacja – Praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Feliksowi Zedlerowi, red. Paweł Grzegorczyk, Krzysztof Knoppek, Marcin Walasik, 189-204. Warszawa: Wolter Kluwer Polska 2012.
  16. Kubas Andrzej, „Nadużycie prawa procesowego – próba oceny ostatnich zmian legislacyjnych” Palestra, nr 11-12 (2019): 165-179.
  17. Lipowski Stanisław, „O jednakowe i dobre zwyczaj sądowe” Głos Sądownictwa, nr 2 (1939): 109-115.
  18. Łazarska Aneta, Rzetelny proces cywilny. Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2012.
  19. Marciniak Andrzej, „Nadużycie prawa procesowego w sądowym postępowaniu egzekucyjnym”, [w:] Nadużycie prawa procesowego cywilnego, red. Paweł Grzegorczyk, Michał Walasik, Feliks Zedler, 348-395. Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2019.
  20. Marciniak Andrzej, [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. I, Art. 1-366. Komentarz, red. Andrzej Marciniak. Warszawa: C.H. Beck 2019.
  21. Markiewicz Krystian, „Nadużycie prawa a celowa utrata organu osoby prawnej uprawnionego do jej reprezentacji w toku postępowania cywilnego”, [w:] Nadużycie prawa procesowego cywilnego, red. Paweł Grzegorczyk, Marcin Walasik, Feliks Zedler, 97-112. Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2019.
  22. Marszałkowska-Krześ Elwira, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. Elwira Marszałkowska-Krześ. Warszawa: C. H. Beck 2019, Legalis, Nb. 14.
  23. Michalak Arkadiusz, „Oczywiście bezzasadne powództwo w dziedzinie praw własności przemysłowej” Przegląd Sądowy, nr 11-12 (2013): 110-123.
  24. Misztal-Konecka Joanna, „Czy wniesienie pozwu w sprawie cywilnej przeciwko sędziemu może stanowić nadużycie prawa procesowego? Zarys problemu”, [w:] Nadużycie prawa procesowego cywilnego, red. Paweł Grzegorczyk, Marcin Walasik, Feliks Zedler, 72-96. Warszawa: Wolters Kluwer 2019.
  25. Mojak Jan, „Dobre obyczaje w polskim prawie kontraktowym – wybrane zagadnienia” Studia Iuridica Lubiniensia, vol. XXV (2016): 161-175. DOI: 10.17951/sil.2016.25.2.161.
  26. Obrębski Robert, „Nadużycie uprawnień procesowych w zakresie środków zaskarżenia w postępowaniu cywilnym”, [w:] Nadużycie prawa procesowego cywilnego, red. Paweł Grzegorczyk, Marcin Walasik, Feliks Zedler, 113-329. Warszawa: Wolters Kluwer 2019.
  27. Osajda Konrad, „Nadużycie prawa w procesie cywilnym” Przegląd Sądowy, nr 5 (2005): 47-103.
  28. Piasecki Kazimierz, „Nadużycie praw procesowych przez strony” Palestra, nr 11 (1960): 20-28.
  29. Plebanek Maciej Grzegorz, „Nadużycie praw procesowych w postępowaniu cywilnym – zagadnienia wybrane” Studia Prawnicze, nr 1 (2012): 69-118.
  30. Plebanek Maciej Grzegorz, Nadużycie praw procesowych w postępowaniu cywilnym. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business 2012.
  31. Poliszewski Mieczysław, „Jeszcze o zwyczajach i urządzeniach sądowych” Głos Sądownictwa, nr 5 (1939): 415-418.
  32. Siedlecki Władysław, [w:] Jerzy Jodłowski, Władysław Siedlecki, Postępowanie cywilne. Część ogólna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1958.
  33. Skorupka Michał Jerzy, „Wprowadzenie do K.P.C. pojęcia »dobrych obyczajów«” Palestra Świętokrzyska, nr 21-22 (2012): 47-50.
  34. Stelmachowski Andrzej, Wstęp do teorii prawa cywilnego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1984.
  35. Szpunar Adam, Nadużycie prawa podmiotowego. Kraków: Polska Akademia Umiejętności 1947.
  36. Torbus Andrzej, „Zawezwanie do zawarcia ugody w postępowaniu pojednawczym a problem nadużycia prawa”, [w:] Ius et Remedium. Księga Jubileuszowa Profesora Mieczysława Sawczuka, red. Andrzej Jakubecki, Janusz A. Strzępka, 594-609. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business 2010.
  37. Torbus Andrzej, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. I, Art. 1-205, red. Andrzej Marciniak. Warszawa: C.H. Beck 2019.
  38. Waśkowski Eugeniusz, Podręcznik procesu cywilnego. Wilno: Drukarnia „Zorza”, 1932.
  39. Weitz Karol, „Nadużycie »prawa« procesowego cywilnego” Polski Proces Cywilny, nr 1 (2020): 7-39.
  40. Weitz Karol, „System koncentracji materiału procesowego według projektu zmian Kodeksu postępowania cywilnego”, [w:] Reforma postępowania cywilnego, red. Krystian Markiewicz, 11-33. Warszawa: C.H. Beck 2011.
  41. Zedler Feliks, „Zawezwanie do próby ugodowej wyłącznie w celu przerwania biegu przedawnienia. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 27 lipca 2018 r., V CSK 384/17” OSP, z. 6 (2019): 9-15.
  42. Zieliński Andrzej, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. Andrzej Zieliński, Kinga Flaga-Gieruszyńska. Warszawa: C.H. Beck 2017, Legalis, Nb. 2.
  43. Żurawik Artur, „Klauzula generalna »dobrych obyczajów« – ujęcie teoretyczne” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, z. 1, (2009): 35-51.