logo czasopisma

Artykuły

Tom 54 Nr 1 (2025): Prawo i Więź nr 1 (54) 2025

Sztuczna inteligencja a usprawnienie postępowania przed sądami administracyjnymi. Kilka refleksji na tle doświadczeń wybranych systemów prawnych

  • Michał Kowalski
Przesłane
17 grudnia 2024
Opublikowane
09-05-2025

Abstrakt

The study attempts to present the potential impact of artificial intelligence algorithms on streamlining administrative court procedures in the near future. The main objective of the study is to examine which areas of administrative court operations could be supported or replaced by computer programs in the future, in order to relieve the administrative staff, assistant corps and judicial staff of the tasks they currently perform. The replacement of highly qualified court officials in the simplest, repetitive and time-consuming activities related to the initiation, conduct and conclusion of proceedings before an administrative court, and the performance of numerous activities supporting or supplementing the judicial process, such as the determination of formalities, the sending of correspondence or the anonymisation of the reasons for judgments issued by the court, may in the future free up space for people working in the court. Consequently, at least in principle, this should contribute to the streamlining of administrative court proceedings in Poland. The answer to this question will be supplemented by an examination of the current experience of several legal systems which, in my opinion, are experimenting the most with the use of artificial intelligence in the judiciary or are introducing pilot programmes.

Bibliografia

  1. Ashley Kevin, Artificial Intelligence and Legal Analytics, Cambridge University Press, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  2. Chlebny Jacek, „Standard unijny ochrony sądowej”, [w:] System prawa sądownictwa administracyjnego, red. Grzegorz Łaszczyca. Wojciech Piątek, 309-335. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Dauter Bogusław, Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego. Warszawa: Wolters Kluwer, 2018.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Drachal Janusz, Aleksandra Wiktorowska i Stankiewicz Rafał, „Komentarz do art. 193 p.p.s.a.”, [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. Roman Hauser, Marek Wierzbowski. 836-837. Warszawa: C. H. Beck, 2019.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Emewu Ikenna, Shanghai courts start to replace clerks with AI assistants. https://africachinapresscentre.org/2020/04/01/shanghai-courts-start-to-replace-clerks-with-ai-assistants/.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Fisher Bogdan, „Współdzielenie danych jak niezbędny warunek rozwoju sztucznej inteligencji”, [w:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, red. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczyński. 91-109. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Galligan Denis, Marcin Matczak, Strategie orzekania sądowego – o wykonywaniu władzy dyskrecjonalnej przez sędziów sądów administracyjnych sprawach gospodarczych podatkowych. Warszawa: Sprawne Państwo Program Ernst&Young, 2005.
    Pokaż w Google Scholar
  8. Gudowski Jacek, „Przedmowa”, [w:] Iwona Rzucidło, Uzasadnienie orzeczenia sądowego. Ujęcie teoretyczne, a poglądy orzecznictwa. 11-21. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Hajos-Iwańska Agnieszka, „Sztuczna inteligencja jako uczestnik obrotu gospodarczego”, [w:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, red. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczewski. 401-408 Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Kowalski Michał, „Między jawnością a sprawnością postępowania przed sądem administracyjnym - kilka refleksji związanych z pandemią i jej zakończeniem” Państwo i Prawo, nr 12 (2023): 126-140.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Kowalski Michał, „Standard światowy ONZ”, [w:] System prawa sądownictwa administracyjnego, t. I, red. Grzegorz Łaszczyca, Wojciech Piątek. 270-290. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Kowalski Michał, „The impact of artificial intelligence on the future functioning of administrative courts” Prawo i Więź, nr 12 (2024): 95-110.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Kowalski Michał, Prawo do sądu administracyjnego. Standard międzynarodowy i konstytucyjny oraz jego realizacja. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Kowalski Michał, Sądownictwo administracyjne gwarantem praworządności oraz ochrony praw człowieka. Wybór orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Warszawa: Wydawnictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, 2022.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Łętowska Ewa, „Między Scyllą i Charybdą – sędzia polski między Strasburgiem i Luksemburgiem” Europejski Przegląd Sądowy, nr 1 (2005): 3-10.
    Pokaż w Google Scholar
  16. Łętowska Ewa, Krzysztof Pawłowski, O prawie i mitach. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
    Pokaż w Google Scholar
  17. Lewandowski Sławomir, Retoryczne i logiczne podstawy argumentacji prawniczej. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
    Pokaż w Google Scholar
  18. Michał Kowalski, Prawo pomocy w systemie ochrony praw człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2013.
    Pokaż w Google Scholar
  19. Rzucidło Iwona, Uzasadnienie orzeczenia sądowego. Ujęcie teoretyczne, a poglądy orzecznictwa. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
    Pokaż w Google Scholar
  20. Sadłowski Andrzej, „Sztuczna inteligencja jak system predykcyjny”, [w:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, red. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczewski. 393-400. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  21. Sourdin Tania, „Judge v robot ? Artifical intelligence and Judicial decision-making” UNSW Law Journal, nr 4 (2018): 1114-1133.
    Pokaż w Google Scholar
  22. Traple Elżbieta. „Granice eksploracji tekstów i danych na potrzeby maszynowego uczenia się przez systemy sztucznej inteligencji”, [w:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, red. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczewski. 19-39. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  23. Tuleja Piotr, „Dlaczego sędzia nie może być ustami ustawy? Prawa człowieka, a ustrojowa pozycja sądu”, [w:] Dylematy wokół prawa do sądu, red. Jerzy Ciapała, Robert Piszko, Agata Pyrzyńska, 81-93. Warszawa: C. H. Beck, 2022.
    Pokaż w Google Scholar
  24. Wielec Marcin, Ewa Aleksandra Płocha, „Sztuczna inteligencja jako narzędzie pracy biegłego w procesie karnym”, [w:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, red. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczewski. 193-208. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  25. Wininger Aaron, Beijing Internet Court Releases Translation of Li vs. Liu Recognizing Copyright in Generative AI. www.chinaiplawupdate.com.
    Pokaż w Google Scholar
  26. Yu Cheryl, Barbara Li, AI explained: AI regulations and PRC court decisions in China. www.reedsmith.com.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.