Articles
No. 3 (46) (2023)
Short History of the Rule of Subsidiarity: Attempt to Conceptualize
Seminarium doktoranckie w katedrze socjologii prawa WPiA Uniwersytetu Warszawskiego.
-
Submitted
-
18 November 2020
-
Published
-
17-11-2023
Abstract
This paper aims to follow the history of the principle of subsidiarity to define it as a directive concerning the form of government. The roots of the principle may be found in antiquity; however, it was the medieval period when, despite not having been articulated, its essence was visible both in political and legal practice and in philosophical thought, especially in Thomas Aquinas. However, in the subsequent period, rising doctrines of sovereignty and social contract, introduced by William Ockham and Marsilius of Padua, developed later by Jean Bodin, Thomas Hobbes, John Locke, and Jean-Jacques Rousseau caused much centralization of political power during the modernity and therefore reduced the application of the principle of subsidiarity. Nevertheless, the theoretical development of the principle was continued by Johannes Althusius at the turn of the 16th and 17th centuries and, in the 19th century, by Alexis de Tocqueville and finally by Catholic social teaching, with which it got its mature form and name. A review of this history allows the author to reconstruct the essence of the principle, which may be described as the necessity of the existence of political beings smaller than central government whose autonomy may not be infringed.
References
- Aroney Nicholas, „Subsidiarity, Federalism and the Best Constitution: Thomas Aquinas on City, Province and Empire” Law and Philosophy, 26 (2007): 161-228. https://doi.org/ 10.1007/s10982-006-0005-9.
View in Google Scholar
- Arystoteles, Polityka, przeł. Ludwik Piotrowicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
View in Google Scholar
- Bartyzel Jacek, Bogdan Szlachta, Adam Wielomski. Encyklopedia Polityczna, t. I. Radom: Polwen. Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2007.
View in Google Scholar
- Bartyzel Jacek. Demokracja. Radom: Polwen. Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2002.
View in Google Scholar
- Baszkiewicz Jan, Myśl polityczna wieków średnich. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2009.
View in Google Scholar
- Chmielewska Lucyna. „Johannes Althusius. Pierwszy teoretyk federalizmu” Doctrina. Studia społeczno-polityczne, nr 9 (2012): 11-29. http://www.doctrina.uph.edu.pl/doctrina_2012/I_1_Chmielewska%20Lucyna%20Doctrina%202012.pdf.
View in Google Scholar
- Dajczak Wojciech, Tomasz Giaro, Franciszek Longchamps de Berrier, Prawo Rzymskie. U podstaw współczesnego prawa prywatnego. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN, 2009.
View in Google Scholar
- Digesta Iustiniani. https://latin.packhum.org/loc/2806/2/0#0.
View in Google Scholar
- Filipowicz Stanisław, Historia myśli polityczno-prawnej. Gdańsk: Wydawnictwo Arche, 2007.
View in Google Scholar
- Follesdal Andreas, „The Principle of Subsidiarity as a Constitutional Principle in International Law” Jean Monnet Working Paper, nr 12 (2011): 4-34. http://jeanmonnetprogram.org/wp-content/uploads/2014/12/JMWP12Follesdal.pdf.
View in Google Scholar
- Friesen Mark, „Subsidiarity and Federalism: An Old Concept With Contemporary Relevance for Political Society” Federal Governance, nr 1 (2005). https://doi.org/10.24908/fg.v2i1.4418.
View in Google Scholar
- Garlicki Leszek, Polskie prawo konstytucyjne. Warszawa: Liber, 2012.
View in Google Scholar
- Gaudium et spes. Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym.
View in Google Scholar
- http://www.nonpossumus.pl/encykliki/sobor_II/gaudium_et_spes.
View in Google Scholar
- Izdebski Hubert. Historia myśli politycznej i prawnej. Warszawa: C. H. Beck, 1995.
View in Google Scholar
- Jabłoński Jędrzej, „Klauzula enumerated powers w Konstytucji Stanów Zjednoczonych jako przykład realizacji zasady pomocniczości”, [w:] Konstytucja USA. Ze studiów nad amerykańskim systemem politycznym, red. Michał Urbańczyk, Łukasz Bartosik, Marcin Tomczak. 193-211. Poznań-Łódź: ArcheaGraph Wydawnictwo Naukowe, 2018.
View in Google Scholar
- Jan Paweł II, Centisimus annus. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/encykliki/centesimus_2.html.
View in Google Scholar
- Katechizm Kościoła Katolickiego. http://www.katechizm.opoka.org.pl.
View in Google Scholar
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. Dz. U. 1997 r., nr 78 poz. 483.
View in Google Scholar
- Korab-Karpowicz Włodzimierz Julian, Historia filozofii politycznej. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2010.
View in Google Scholar
- Kuehnelt-Leddihn Erik von, Ślepy tor. Ideologia i polityka lewicy 1789-1984, przeł. Małgorzata Gawlik. Kąty Wrocławskie: Wektory, 2007.
View in Google Scholar
- Leon XIII, Rerum Novarum. http://www.nonpossumus.eu/encykliki/Leon_XIII/rerum_novarum/.
View in Google Scholar
- Manteuffel Tadeusz, Historia Powszechna. Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1965.
View in Google Scholar
- Millon-Delsol Chantal, Zasada pomocniczości. przeł. Czesław Porębski. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1995.
View in Google Scholar
- Olszewski Henryk, Maria Zmierczak, Historia doktryn politycznych i prawnych. Poznań: Ars Boni et Aequi, 1999.
View in Google Scholar
- Paweł VI, Octogesima adveniens. List apostolski Jego Świątobliwości Pawła VI do ks. kardynała Maurice'a Roy przewodniczącego Rady do spraw Świeckich i Papieskiej Komisji „Iustitia et Pax” z okazji 80. rocznicy ogłoszenia Encykliki „Rerum novarum”. http://www.nonpossumus.eu/encykliki/Pawel_VI/octogesima_adveniens/index.php.
View in Google Scholar
- Pius XI. Quadragesimo Anno. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xi/encykliki/quadragesimo_anno_15051931.html,
View in Google Scholar
- Reynolds Susan, Lenna i wasale. Reinterpretacja średniowiecznych źródeł, przeł. Arkadiusz Bugaj. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2011.
View in Google Scholar
- Szczaniecki Michał, Powszechna Historia Państwa i Prawa. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, 2007.
View in Google Scholar
- św. Tomasz z Akwinu, „Komentarz do Etyki Nikomachejskiej., Lekcja 1.” przeł. Artur Andrzejuk Rocznik Tomistyczny, 3 (2014): 244-254.
View in Google Scholar
- św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, III, q. 1–15: Wcielenie Słowa Bożego, t. XXIV. przeł. ks. Stanisław Piotrowicz. Londyn: Veritas, 1962. http://www.katedra.uksw.edu.pl/suma/suma_24.pdf.
View in Google Scholar
- św. Tomasz z Akwinu, O królowaniu, przeł. Mateusz Matyszkowicz. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, 2006.
View in Google Scholar
- św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, I, q. 103–119: Rządy Boże, t. VIII. przeł. Pius Bełch OP. Londyn: Veritas, 1981.
View in Google Scholar
- http://www.katedra.uksw.edu.pl/suma/Suma%208.pdf.
View in Google Scholar
- Tracz-Tryniecki, Marek. Myśl polityczna i prawna Alexisa de Tocqueville. Kraków: Księgarnia Akademicka 2009.
View in Google Scholar
- Wąsowicz Marek, Historia ustroju państw zachodu. Zarys Wykładu. Warszawa: Liber, 2011.
View in Google Scholar
- Weinfurter Stefan, Niemcy w średniowieczu 500-1500, przeł. Agnieszka Gadzała. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010.
View in Google Scholar
- Wuwer Arkadiusz, Zasada subsydiarności. Perspektywa nauczania społecznego Kościoła. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 2011.
View in Google Scholar
- Zientara Benedykt, Historia Powszechna. Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2000.
View in Google Scholar
Downloads
Download data is not yet available.