Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Articles

No. 3 (46) (2023)

Short History of the Rule of Subsidiarity: Attempt to Conceptualize

Submitted
18 November 2020
Published
17-11-2023

Abstract

This paper aims to follow the history of the principle of subsidiarity to define it as a directive concerning the form of government. The roots of the principle may be found in antiquity; however, it was the medieval period when, despite not having been articulated, its essence was visible both in political and legal practice and in philosophical thought, especially in Thomas Aquinas. However, in the subsequent period, rising doctrines of sovereignty and social contract, introduced by William Ockham and Marsilius of Padua, developed later by Jean Bodin, Thomas Hobbes, John Locke, and Jean-Jacques Rousseau caused much centralization of political power during the modernity and therefore reduced the application of the principle of subsidiarity. Nevertheless, the theoretical development of the principle was continued by Johannes Althusius at the turn of the 16th and 17th centuries and, in the 19th century, by Alexis de Tocqueville and finally by Catholic social teaching, with which it got its mature form and name. A review of this history allows the author to reconstruct the essence of the principle, which may be described as the necessity of the existence of political beings smaller than central government whose autonomy may not be infringed.

References

  1. Aroney Nicholas, „Subsidiarity, Federalism and the Best Constitution: Thomas Aquinas on City, Province and Empire” Law and Philosophy, 26 (2007): 161-228. https://doi.org/ 10.1007/s10982-006-0005-9.
    View in Google Scholar
  2. Arystoteles, Polityka, przeł. Ludwik Piotrowicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
    View in Google Scholar
  3. Bartyzel Jacek, Bogdan Szlachta, Adam Wielomski. Encyklopedia Polityczna, t. I. Radom: Polwen. Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2007.
    View in Google Scholar
  4. Bartyzel Jacek. Demokracja. Radom: Polwen. Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2002.
    View in Google Scholar
  5. Baszkiewicz Jan, Myśl polityczna wieków średnich. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2009.
    View in Google Scholar
  6. Chmielewska Lucyna. „Johannes Althusius. Pierwszy teoretyk federalizmu” Doctrina. Studia społeczno-polityczne, nr 9 (2012): 11-29. http://www.doctrina.uph.edu.pl/doctrina_2012/I_1_Chmielewska%20Lucyna%20Doctrina%202012.pdf.
    View in Google Scholar
  7. Dajczak Wojciech, Tomasz Giaro, Franciszek Longchamps de Berrier, Prawo Rzymskie. U podstaw współczesnego prawa prywatnego. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN, 2009.
    View in Google Scholar
  8. Digesta Iustiniani. https://latin.packhum.org/loc/2806/2/0#0.
    View in Google Scholar
  9. Filipowicz Stanisław, Historia myśli polityczno-prawnej. Gdańsk: Wydawnictwo Arche, 2007.
    View in Google Scholar
  10. Follesdal Andreas, „The Principle of Subsidiarity as a Constitutional Principle in International Law” Jean Monnet Working Paper, nr 12 (2011): 4-34. http://jeanmonnetprogram.org/wp-content/uploads/2014/12/JMWP12Follesdal.pdf.
    View in Google Scholar
  11. Friesen Mark, „Subsidiarity and Federalism: An Old Concept With Contemporary Relevance for Political Society” Federal Governance, nr 1 (2005). https://doi.org/10.24908/fg.v2i1.4418.
    View in Google Scholar
  12. Garlicki Leszek, Polskie prawo konstytucyjne. Warszawa: Liber, 2012.
    View in Google Scholar
  13. Gaudium et spes. Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym.
    View in Google Scholar
  14. http://www.nonpossumus.pl/encykliki/sobor_II/gaudium_et_spes.
    View in Google Scholar
  15. Izdebski Hubert. Historia myśli politycznej i prawnej. Warszawa: C. H. Beck, 1995.
    View in Google Scholar
  16. Jabłoński Jędrzej, „Klauzula enumerated powers w Konstytucji Stanów Zjednoczonych jako przykład realizacji zasady pomocniczości”, [w:] Konstytucja USA. Ze studiów nad amerykańskim systemem politycznym, red. Michał Urbańczyk, Łukasz Bartosik, Marcin Tomczak. 193-211. Poznań-Łódź: ArcheaGraph Wydawnictwo Naukowe, 2018.
    View in Google Scholar
  17. Jan Paweł II, Centisimus annus. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/encykliki/centesimus_2.html.
    View in Google Scholar
  18. Katechizm Kościoła Katolickiego. http://www.katechizm.opoka.org.pl.
    View in Google Scholar
  19. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. Dz. U. 1997 r., nr 78 poz. 483.
    View in Google Scholar
  20. Korab-Karpowicz Włodzimierz Julian, Historia filozofii politycznej. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2010.
    View in Google Scholar
  21. Kuehnelt-Leddihn Erik von, Ślepy tor. Ideologia i polityka lewicy 1789-1984, przeł. Małgorzata Gawlik. Kąty Wrocławskie: Wektory, 2007.
    View in Google Scholar
  22. Leon XIII, Rerum Novarum. http://www.nonpossumus.eu/encykliki/Leon_XIII/rerum_novarum/.
    View in Google Scholar
  23. Manteuffel Tadeusz, Historia Powszechna. Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1965.
    View in Google Scholar
  24. Millon-Delsol Chantal, Zasada pomocniczości. przeł. Czesław Porębski. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1995.
    View in Google Scholar
  25. Olszewski Henryk, Maria Zmierczak, Historia doktryn politycznych i prawnych. Poznań: Ars Boni et Aequi, 1999.
    View in Google Scholar
  26. Paweł VI, Octogesima adveniens. List apostolski Jego Świątobliwości Pawła VI do ks. kardynała Maurice'a Roy przewodniczącego Rady do spraw Świeckich i Papieskiej Komisji „Iustitia et Pax” z okazji 80. rocznicy ogłoszenia Encykliki „Rerum novarum”. http://www.nonpossumus.eu/encykliki/Pawel_VI/octogesima_adveniens/index.php.
    View in Google Scholar
  27. Pius XI. Quadragesimo Anno. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xi/encykliki/quadragesimo_anno_15051931.html,
    View in Google Scholar
  28. Reynolds Susan, Lenna i wasale. Reinterpretacja średniowiecznych źródeł, przeł. Arkadiusz Bugaj. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2011.
    View in Google Scholar
  29. Szczaniecki Michał, Powszechna Historia Państwa i Prawa. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, 2007.
    View in Google Scholar
  30. św. Tomasz z Akwinu, „Komentarz do Etyki Nikomachejskiej., Lekcja 1.” przeł. Artur Andrzejuk Rocznik Tomistyczny, 3 (2014): 244-254.
    View in Google Scholar
  31. św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, III, q. 1–15: Wcielenie Słowa Bożego, t. XXIV. przeł. ks. Stanisław Piotrowicz. Londyn: Veritas, 1962. http://www.katedra.uksw.edu.pl/suma/suma_24.pdf.
    View in Google Scholar
  32. św. Tomasz z Akwinu, O królowaniu, przeł. Mateusz Matyszkowicz. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, 2006.
    View in Google Scholar
  33. św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, I, q. 103–119: Rządy Boże, t. VIII. przeł. Pius Bełch OP. Londyn: Veritas, 1981.
    View in Google Scholar
  34. http://www.katedra.uksw.edu.pl/suma/Suma%208.pdf.
    View in Google Scholar
  35. Tracz-Tryniecki, Marek. Myśl polityczna i prawna Alexisa de Tocqueville. Kraków: Księgarnia Akademicka 2009.
    View in Google Scholar
  36. Wąsowicz Marek, Historia ustroju państw zachodu. Zarys Wykładu. Warszawa: Liber, 2011.
    View in Google Scholar
  37. Weinfurter Stefan, Niemcy w średniowieczu 500-1500, przeł. Agnieszka Gadzała. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010.
    View in Google Scholar
  38. Wuwer Arkadiusz, Zasada subsydiarności. Perspektywa nauczania społecznego Kościoła. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 2011.
    View in Google Scholar
  39. Zientara Benedykt, Historia Powszechna. Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2000.
    View in Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.