logo czasopisma

Artykuły

Nr 3 (2024): Prawo i Więź Nr 3 (50) 2024

Prawnokarna ocena prób samobójczych

Przesłane
14 listopada 2023
Opublikowane
21-08-2024

Abstrakt

The paper is devoted to the criminal assessment of suicide attempts. The author analyzes suicide attempts in terms of whether such behavior fulfills the premises of a crime. He proves that the behavior of a suicide attempt is a criminal act that fulfills the characteristics of the crime of attempted homicide. Due to the intentional violation of the inalienable legal interest, which in the Polish legal system is human life, in a manner contrary to the socially accepted rules of dealing with this interest, the degree of social harmfulness of an attempted suicide will usually exceed the threshold of insignificance. Attempted suicide, however, is not a crime, because at the time of the act, the would-be suicide is not guilty due to the abnormal motivational situation in which he found himself. Nevertheless, his act is unlawful, and therefore people who save a suicide and thus violate his legal interests, act legally, using the justifications of necessary defense. In the author's opinion, the lack of the right to commit suicide while at the same time violating the criminal protection of life (e.g. necessary defense, permitted abortion or freedom from compulsory treatment) proves the inconsistency of the Polish legal system.

Bibliografia

  1. Bielicki Eugeniusz, Psychospołeczne uwarunkowania samobójstw dokonanych: studium oparte na badaniach przeprowadzonych w województwie bydgoskim i obejmujące lata 1970-1974. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP, 1978.
    Pokaż w Google Scholar
  2. Budyn-Kulik Magdalena, „§ 4”, [w:] System Prawa Karnego, t. X, Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, red. Jarosław Warylewski. 140-156. Warszawa: C. H. Beck, 2016.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Budyn-Kulik Magdalena, „Doprowadzenie i pomoc do samobójstwa w polskim kodeksie karnym”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 63-87. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Burdziak Konrad, „Czy samobójstwo jest czynem zabronionym (czynem zabronionym pod groźbą kary?) Rozważania na tle Kodeksu karnego z 1997 roku (ze szczególnym uwzględnieniem art. 162 § 1 k.k.)”, [w:] Problematyka umierania i śmierci w perspektywie medyczno-kulturowej, red. Jan Hartman, Marta Szabat. 151-167. Warszawa: Wolters Kluwer, 2016.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Burdziak Konrad, „Samobójca czy zabójca? Kilka słów na temat statusu samobójstwa w polskim prawie karnym” „Wojskowy Przegląd Prawniczy”, nr 4 (2014): 130-143.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Burdziak Konrad, Samobójstwo w prawie polskim. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Chodkiewicz Jan, Miniszewska Joanna, „Ból psychiczny a występowanie myśli samobójczych” Psychiatria i Psychologia Kliniczna, nr 1 (2014): 37-42.
    Pokaż w Google Scholar
  8. Cieślak Marian, „§ 37.”, [w:] System Prawa Karnego. O przestępstwach w szczególności, red. Igor Andrejew. 371-385. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Cieślak Marian, Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Citowicz Rafał, Prawnokarne aspekty ochrony życia człowieka a prawo do godnej śmierci. Warszawa: Kodeks, 2006.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Daniluk Paweł, „Ocena społecznej szkodliwości czynu” Prokuratura i Prawo, nr 6 (2011): 127-136.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Doroszewska Katarzyna, „Samobójstwo wspomagane w prawie polskim oraz niemieckim. Uwagi na tle wyroku Federalnego Trybunału Konstytucyjnego” Konteksty Społeczne, nr 2 (2020): 246-265. https://doi.org/10.17951/ks.2020.8.2.246-265.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Dukiet-Nagórska Teresa, „Esej o prawie do decydowania o niektórych przejawach życia osobistego” Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego, t. XLIII (2017): 83-97.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Durkheim Émile, Samobójstwo. Studium z socjologii, tłum. Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2006.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Gardocki Lech, „Pojęcie przestępstwa i podziały przestępstw w polskim prawie karnym” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G, nr 2 (2013): 29-40. https://dx.doi.org/10.17951/g.2013.60.2.29.
    Pokaż w Google Scholar
  16. Gądzik, Zuzanna. „Prawnokarna ocena samobójstwa” Roczniki Nauk Prawnych, nr 3 (2012): 137-161. https://ojs.tnkul.pl/index.php/rnp/article/view/7891.
    Pokaż w Google Scholar
  17. Grudecki Michał, „Pandemiczna klauzula dobrego Samarytanina – kontratyp, ekskulpant czy przepis «martwy»?” Horyzonty Polityki, t. 13 (2022): 139-158. https://doi.org/10.35765/hp.2210.
    Pokaż w Google Scholar
  18. Grudecki Michał, „Wybrane prawnokarne aspekty prób samobójczych, nakłaniania do samobójstwa oraz pomocy w samobójstwie” Wojskowy Przegląd Prawniczy, nr 2 (2019): 60-80. https://www.gov.pl/web/prokuratura-krajowa/wpp-numer-2-2019.
    Pokaż w Google Scholar
  19. Grudecki Michał, „Zgoda dzierżyciela dobra na nietypowe zachowania seksualne” Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych XXIII, z. 3 (2019): 85-103. https://www.czpk.pl/index.php/zeszyty-archiwum/michal-grudecki-zgoda-dzierzyciela-dobra-na-nietypowe-zachowania-seksualne.
    Pokaż w Google Scholar
  20. Grudecki Michał, Kontratypy pozaustawowe w polskim prawie karnym. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  21. Grudecki Michał, Mateusz Sajkowski, „Suicide from the Joint Perspective of Canon Law and Polish Law”, Acta Iuris Stetinensis, nr 3 (2020): 23-39. https://doi.org/10.18276/ais.2020.31-02.
    Pokaż w Google Scholar
  22. Grudecki Michał, Olga Sitarz, Prawo karne i prawo wykroczeń. Skrypt. Warszawa: Difin, 2022.
    Pokaż w Google Scholar
  23. Gubiński Arnold, Wyłączenie bezprawności czynu. O okolicznościach uchylających społeczną szkodliwość czynu. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1961.
    Pokaż w Google Scholar
  24. Hołyst Brunon, Przywróceni życiu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991.
    Pokaż w Google Scholar
  25. Hołyst Brunon, Samobójstwo. Przypadek czy konieczność. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983.
    Pokaż w Google Scholar
  26. Hołyst Brunon. „Zainteresowania psychiatrii samobójstwem” Suicydologia, t. VII (2015): 31-48.
    Pokaż w Google Scholar
  27. Kadyszewski Borys, „Instytucja zgody dysponenta dobrem na przykładzie zabiegów ubezpładniających” Roczniki Administracji i Prawa XXI, z. 3 (2021): 87-97. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.7555.
    Pokaż w Google Scholar
  28. Kardas Piotr, „O relacjach między strukturą przestępstwa a dekodowanymi z przepisów prawa karnego strukturami normatywnymi” Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych XVI, nr 4 (2012): 5-63. https://www.czpk.pl/index.php/zeszyty-archiwum/zeszyt-2012-4.
    Pokaż w Google Scholar
  29. Kokot Rajnhardt, „Z problematyki karalnego doprowadzenia do samobójstwa – uwagi na tle ustawowych znamion art. 151 k.k. Część I” Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego, nr 35 (2015): 13-26.https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/118505/PDF/03_Kokot_R_Z_problematyki_karalnego_doprowadzenia_do_samobojstwa_uwagi_na_tle_ustawowych_znamion_art_151_kk_Czesc_I.pdf.
    Pokaż w Google Scholar
  30. Konieczniak Przemysław, „W sprawie eutanatycznej pomocy do samobójstwa (Na marginesie sporu J. Warylewski – K. Poklewski-Koziełł)” Państwo i Prawo, nr 5 (1999): 72-78.
    Pokaż w Google Scholar
  31. Kosiba Beata, Wioletta Przybyszewska, Ireneusz Sołtyszewski, „Wybrane aspekty zachowań samobójczych” Journal of Modern Science, nr 1 (2017): 83-111. https://www. jomswsge.com/Wybrane-aspekty-zachowan-samobojczych,79763,0,2.html.
    Pokaż w Google Scholar
  32. Kowalewska-Łukuć Magdalena, „Zabójstwo eutanatyczne jako anormalna sytuacja motywacyjna” Acta Iuris Stetinensis, nr 3 (2021): 23-35. https://doi.org/10.18276ais.2021.35-02.
    Pokaż w Google Scholar
  33. Kulik Marek, „Odpowiedzialność karna za podżeganie lub pomocnictwo do samobójstwa w wybranych państwach”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 119-144. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  34. Lachowski Jerzy, Andrzej Marek, Prawo karne. Zarys problematyki. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  35. Lebiedowicz Andrzej, „Samobójstwo w ujęciu wielopłaszczyznowym” Wojskowy Przegląd Prawniczy, nr 3 (2013): 82-102.
    Pokaż w Google Scholar
  36. Lernell Leszek, Zagadnienia związku przyczynowego w prawie karnym. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1961.
    Pokaż w Google Scholar
  37. Majewski Jarosław, Piotr Kardas, „O dwóch znaczeniach winy w prawie karnym” Państwo i Prawo, nr 10 (1993): 69-79.
    Pokaż w Google Scholar
  38. Makara-Studzińska Marta, „Wybrane zagadnienia z problematyki suicydologii” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowskaa Lublin-Polonia. Sectio I, nr 17 (2001): 219-231.
    Pokaż w Google Scholar
  39. Malczewski Jacek, „Problemy z prawną kwalifikacją lekarskiej pomocy do samobójstwa” Prokuratura i Prawo, nr 11 (2008): 20-35. https://www.gov.pl/web/prokuratura-krajowa/numer-11-2008.
    Pokaż w Google Scholar
  40. Mishara Brian L., David N. Weisstub, „The legal status of suicide: A global review” International Journal of Law and Psychiatry, nr 44 (2016): 54-74.
    Pokaż w Google Scholar
  41. Mozgawa Marek, Paweł Bachmat, „Crime of Persuasion to Commit or Assistance in the Commission of Suicide under Article 151 CC” Ius Novum, nr 2 (2017): 61-82. https://iusnovum.lazarski.pl/iusnovum/article/view/937.
    Pokaż w Google Scholar
  42. Olajossy Marcin, „Psychiatryczne aspekty samobójstwa; od statystyki po aktywną prewencję”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 395-402. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  43. Pacian Jolanta, „Obowiązek prawnej ochrony życia i zdrowia a eutanazja, kryptanazja i wspomagane samobójstwo” Przegląd Prawa Publicznego, nr 2 (2016): 19-30.
    Pokaż w Google Scholar
  44. Płatek Monika, „Prawna natura samobójstwa. Od anomii po autonomię”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 223-266. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  45. Pohl Łukasz, „Kierowanie wykonaniem samobójstwa oraz polecenie jego wykonania w polskim prawie karnym (analiza de lege lata i postulaty de lege ferenda)”, [w:] Teoretyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Bojarskiemu, red. Aneta Michalska-Warias, Ireneusz Nowikowski, Joanna Piórkowska-Flieger. 523-530. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2011.
    Pokaż w Google Scholar
  46. Stefaniuk Małgorzata, „Samobójstwo jako zjawisko społeczne – pojęcie i rodzaje”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 13-42. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  47. Ślipko Tadeusz, „Pojęcie samobójstwa bezpośredniego i pośredniego w świetle współczesnych dyskusji” Roczniki Filozoficzne, nr 2 (1964): 57-75.
    Pokaż w Google Scholar
  48. Tekliński Jarosław, „Czy człowiek ma prawo do samobójstwa?” humanistika, t. II (2018): 11-26. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-18eab304-9375-464ba224f233295a2941.
    Pokaż w Google Scholar
  49. Tuszyńska-Bogucka Wioletta, „Etiologia samobójstwa w opinii publicznej”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 403-422, Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  50. Warylewski Jarosław, „W sprawie prawnokarnego postrzegania eutanazji” Państwo i Prawo, nr 3 (1999): 75-78.
    Pokaż w Google Scholar
  51. Wąsek Andrzej, Prawnokarna problematyka samobójstwa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982.
    Pokaż w Google Scholar
  52. Wilk Leszek, „Rozdział VI. Bezprawność i wina”, [w:] Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, red. Teresa Dukiet-Nagórska. 107-116, Warszawa: Lexis Nexis, 2010.
    Pokaż w Google Scholar
  53. Zając Dominik, „Stopień społecznej szkodliwości jako okoliczność rzutująca na wymiar kary” Państwo i Prawo, nr 11 (2017): 56-69.
    Pokaż w Google Scholar
  54. Zelek Mariusz, „Wina w prawie karnym i w prawie deliktów – przyczynek do dyskusji na temat tożsamości pojęcia winy w prawie polskim” Acta Iuris Stetinensis, nr 2 (2019): 109-126. https://doi.org/10.18276/ais.2019.26-08.
    Pokaż w Google Scholar
  55. Zoll Andrzej, „Komentarz do art. 151”, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. II, Komentarz do art. 117-211a, red. Włodzimierz Wróbel, Andrzej Zoll. 319-324. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.