logo czasopisma

Case law commentaries

Vol. 58 No. 5 (2025): Prawo i Więź nr 5 (58) 2025

The Limits of Permissible Tax Optimization Involving Church Legal Entities

DOI:
https://doi.org/10.36128/daf7jk21
Submitted
19 February 2025
Published
18-11-2025
Versions

Abstract

The subject of this paper is an analysis of the relevance of tax law principles to the proper application of the income tax exemption of income of a church legal entity for religiously useful purposes. The key question is the extent to which the influence of the linguistic interpretation of tax laws on the activities of church legal entities reaches. The issue under discussion has not received commentary and has not been the subject of scholarly reflection. The article also addresses the problem of limiting aggressive tax optimization involving church legal entities. The article points out the need to change the system of tax reliefs and preferences provided for religious associations.

References

  1. Abramowicz, Aneta. “Ulgi podatkowe z tytułu darowizn na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą.” Studia z Prawa Wyznaniowego, nr 22 (2019): 201 – 232. https://doi.org/10.31743/spw.5479.
    View in Google Scholar
  2. Adamus, Rafał. “Postępowanie egzekucyjne albo upadłościowe wobec osoby prawnej Kościoła Katolickiego w Polsce a mienie stanowiące przedmiot kultu religijnego.” Studia z Prawa Wyznaniowego, nr 27 (2024): 81 – 94. https://doi.org/10.31743/spw.16683.
    View in Google Scholar
  3. Borecki, Paweł. “Glosa do uchwały NSA z 14 marca 2005 r., FPS 5/04.” Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2005, nr 2, poz. 119.
    View in Google Scholar
  4. Borecki, Paweł. “Opinia prawna w sprawie wykładni art. 25 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.” Przegląd Prawa Wyznaniowego, nr 6 (2014): 279 – 284.
    View in Google Scholar
  5. Brzeziński, Bogumił. “Wykładnia przepisów prawa finansowego.” W System prawa finansowego, tom 1, red. Cezary Kosikowski. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2010.
    View in Google Scholar
  6. Brzozowski, Wojciech. “Działalność kultowa czy działalność gospodarcza?” W Finansowanie kościołów i innych związków wyznaniowych, red. Paweł Sobczyk, Krzysztof Warchałowski. Warszawa: Wydawnictwo ASPRA, 2013.
    View in Google Scholar
  7. Cień, Krzysztof. Unikanie opodatkowania a planowanie podatkowe. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2022.
    View in Google Scholar
  8. Cieśla, Mariusz. “Optymalizacja podatkowa – w poszukiwaniu prawdziwego znaczenia.” W Agresywna optymalizacja podatkowa – problem podatnika czy problem państwa?, red. Jadwiga Glumińska-Pawlic, 8–9. Katowice: Śląski Oddział Krajowej Izby Doradców Podatkowych, 2017.
    View in Google Scholar
  9. Fatyga, Patrycja. “Przeciwdziałanie agresywnym optymalizacjom podatkowym jako jedno z głównych wyzwań polskiego i europejskiego systemu podatkowego na przykładzie instytucji raportowania schematów podatkowych.” W Różne oblicza transformacji w Polsce i na świecie. Aspekty społeczne, gospodarcze i polityczne, red. Adam Rogoda, Adriana Skorupska i Marek Wąsiński. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, 2020.
    View in Google Scholar
  10. Fojcik-Mastalska, Eugenia i Ryszard Mastalski. Elastyczność stosowania prawa podatkowego, [w:] Księga jubileuszowa ku czci profesor Krystyny Sawickiej. Gromadzenie i wydatkowanie środków publicznych. Zagadnienia finansowoprawne, red. Wojciech Miemiec, 115–126. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Unimex, 2017.
    View in Google Scholar
  11. Glumińska-Pawlic, Jadwiga i Hanna Szarpak. “BEPS 13: CBCR – raport według krajów.” Studia Iuridica Lublinensia, t. 27, nr 2 (2018): 23 – 35. https://doi.org/ 10.17951/sil.2018.27.2.23.
    View in Google Scholar
  12. Jankowski, Jakub. Optymalizacja podatkowa w podatkach dochodowych: dopuszczalność i prawne granice. Warszawa: C. H. Beck, 2019.
    View in Google Scholar
  13. Januchowski, Arkadiusz. “Uprawnienia majątkowe związków wyznaniowych.” Studia z Prawa Wyznaniowego, nr 9 (2006): 197 – 208.
    View in Google Scholar
  14. Koredczuk, Józef. “Ulgi podatkowe z tytułu darowizn jako źródło finansowania kościołów i innych związków wyznaniowych oraz ich działalności.” W Finansowanie kościołów i innych związków wyznaniowych, red. Paweł Sobczyk i Krzysztof Warchałowski. Warszawa: Wydawnictwo ASPRA, 2013.
    View in Google Scholar
  15. Krukowski, Józef. “Systemy finansowania kościołów w świecie współczesnym. Zarys problematyki.” W Finansowanie kościołów i innych związków wyznaniowych, red. Paweł Sobczyk, Krzysztof Warchałowski. Warszawa: Wydawnictwo ASPRA, 2013.
    View in Google Scholar
  16. Kunowska, Kalina i Krzysztof Kunowski. ”Korekta deklaracji w procesie wymiaru podatku – faktyczny czy pozorny wyraz intencji ustawodawcy.” W Stanowienie i stosowanie prawa podatkowego w Polsce. Optymalizacja podatkowa a obejście prawa podatkowego, red. Monika Münnich i Adam Zdunek, 120–121. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2012.
    View in Google Scholar
  17. Kuźniacki, Błażej i Robert Krasnodębski. “Próba uporządkowania chaosu interpretacyjnego wokół zwolnień z opodatkowania dochodów organizacji non profit.” Przegląd Podatkowy, nr 4 (2023): 10 – 18. https://doi.org/10.18778/1509-877X.2023.01.03.
    View in Google Scholar
  18. Lewicka-Strzałecka, Anna. Etyczne standardy firm i pracowników. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN, 1999.
    View in Google Scholar
  19. Litwińczuk, Hanna. Prawo podatkowe przedsiębiorców. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC, 2000.
    View in Google Scholar
  20. Malec, Andrzej. “Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego przed prawem krajowym a wykładnia prawa podatkowego.” Monitor Podatkowy, nr 2 (2005): 31 – 32.
    View in Google Scholar
  21. Mastalski, Ryszard. “Glosa do uchwały NSA z 14 marca 2005 r., FPS 5/04.” Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2005, nr 2–23, poz. 142.
    View in Google Scholar
  22. Morawski, Lech. Wstęp do prawoznawstwa. Toruń: Wydawnictwo TNOIK, 1997.
    View in Google Scholar
  23. Morawski, Lech. Wykładnia w orzecznictwie sądów: Komentarz. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2002.
    View in Google Scholar
  24. Nykiel, Włodzimierz. Ulgi i zwolnienia w konstrukcji prawnej podatku. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC, 2002.
    View in Google Scholar
  25. Pieron, Bartłomiej. “Finansowanie celów kultu religijnego realizowanego przez kościoły i inne związki wyznaniowe.” Studia z Prawa Wyznaniowego, nr 14 (2011): 141 – 159.
    View in Google Scholar
  26. Rakoczy, Bartosz. Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer, 2008.
    View in Google Scholar
  27. Redelbach, Andrzej, Sławomira Wronkowska i Zygmunt Ziembiński, Zarys teorii państwa i prawa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.
    View in Google Scholar
  28. Smith, Adam. Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1954.
    View in Google Scholar
  29. Sowiński, Ryszard. “Językowa a celowościowa wykładnia przepisów polskiego prawa podatkowego.” W Prawo finansowe po transformacji ustrojowej. Międzynarodowe i europejskie prawo podatkowe. Zjazd katedr prawa finansowego i podatkowego, red. Ireneusz Mirek i Tomasz Nowak, 439–445. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2012.
    View in Google Scholar
  30. Spyra, Tomasz. Granice wykładni prawa. Warszawa: Zakamycze, 2006.
    View in Google Scholar
  31. Stanisławski, Tadeusz. “Darowizny na cele kultu religijnego i kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Kontrowersje i nowe rozwiązania.” Studia z Prawa Wyznaniowego, nr 12 (2009): 329 – 339.
    View in Google Scholar
  32. Stanisz, Piotr i Dariusz Walencik. “Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych po wprowadzeniu «Polskiego Ładu»: uwagi do ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.” Studia Z Prawa Wyznaniowego, nr 25 (2022): 293 – 307. https://doi.org/10.31743/spw.13724.
    View in Google Scholar
  33. Stanisz, Piotr. “O obowiązku układowego regulowania stosunków między Rzecząpospolitą Polską a Kościołem Katolickim.” W Układowe formy regulacji stosunków między państwem a związkami wyznaniowymi (art. 25 ust. 4–5 Konstytucji RP), red. Piotr Stanisz i Marta Ordon, 459–463. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.
    View in Google Scholar
  34. Stanisz, Piotr. “Zwolnienia i ulgi podatkowe jako forma finansowania związków wyznaniowych ze środków publicznych.” W Finansowanie związków wyznaniowych w krajach niemieckojęzycznych i w Polsce. Die Finanzierung der Religionsgemeinschaften in der Deutschsprachigen Ländern und in Polen, red. Dariusz Walencik i Marcin Worbs, 161–169. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2012.
    View in Google Scholar
  35. Szczepański, Jan. “Unikanie opodatkowania dochodu w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.” Kwartalnik Prawa Podatkowego, nr 4 (2013): 52 – 53.
    View in Google Scholar
  36. Walencik, Dariusz. “Dobrowolna ofiarność wiernych. Podstawy prawne i rozwiązania praktyczne.” W Finansowanie związków wyznaniowych w krajach niemieckojęzycznych i w Polsce. Die Finanzierung der Religionsgemeinschaften in der Deutschsprachigen Ländern und in Polen, red. Dariusz Walencik i Marcin Worbs, 93–109. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego, 2012.
    View in Google Scholar
  37. Walencik, Dariusz. “Nabywanie dóbr doczesnych przez osoby prawne Kościoła katolickiego w świetle prawa polskiego i prawa kanonicznego.” Studia z Prawa Wyznaniowego, nr 7 (2004): 157 – 179.
    View in Google Scholar
  38. Walencik, Dariusz. “Opinia prawna na temat beneficjenta rzeczywistego w przypadku spółki kapitałowej, której jedynym (100%) udziałowcem czy akcjonariuszem jest zakon bądź jego jednostka organizacyjna (prowincja zakonna, opactwo, klasztor niezależny, dom zakonny).” Studia Z Prawa Wyznaniowego, nr 23 (2020): 471 – 488. https://doi.org/10.31743/spw.5730.
    View in Google Scholar
  39. Wronkowska, Sławomira i Zygmunt Ziembiński. Zarys teorii prawa. Poznań: Wydawnictwo Ars Boni et Aequi, 2001.
    View in Google Scholar
  40. Zirk-Sadowski, Marek. “Problem autonomii prawa podatkowego w orzecznictwie NSA.” Kwartalnik Prawa Podatkowego, nr 2 (2001): 54 – 55.
    View in Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.